1. Tính cấp thiết của đề tài 1.1. Phát huy truyền thống Bộ đội Cụ Hồ, xây dựng quân đội theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, tăng cường sức mạnh phòng thủ trong công cuộc bảo vệ và xây dựng đất nước đang là mối quan tâm hàng đầu của Đảng, Nhà nước, nhân dân và quân đội ta. 1.2. Bộ đội Cụ Hồ là một hiện tượng văn hóa đặc sắc, một giá trị cao đẹp của văn hóa Việt Nam, văn hóa quân sự Việt Nam, là một hiện tượng rất độc đáo trong lịch sử đấu tranh vũ trang của dân tộc. Nó gắn liền với lịch sử đấu tranh cách mạng đầy gian khổ, hy sinh và rất đỗi ngoan cường, quả cảm của dân tộc ta từ khi có Đảng của giai cấp công nhân và Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo. 1.3. Từ năm 1975 đến nay, nhiều cuộc vận động viết hồi ký về đề tài chiến tranh cách mạng và lực lượng vũ trang được Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam tổ chức đã làm nên một mùa hồi ký bội thu cả về số lượng và chất lượng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc nghiên cứu, luận giải, rút ra những kết luận khoa học về những giá trị văn hóa trong nhân cách Bộ đội Cụ Hồ trong ba mươi năm chiến tranh giải phóng (1945-1975). 1.4. Hiện nay, đất nước ta đang chuyển mình theo đà đổi mới, mở cửa và hội nhập, những mặt trái của cơ chế kinh tế thị trường cùng âm mưu thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch đang hàng ngày, hàng giờ tác động đến đời sống tư tưởng, chính trị, tâm trạng xã hội. Chính bối cảnh mới đó đòi hỏi nhân cách của người chiến sĩ quân đội nhân dân Việt Nam phải có những bước phát triển mới: vững vàng về bản lĩnh chính trị nhưng đồng thời phải thấm đậm chất nhân văn; kiên định những giá trị truyền thống đồng thời hệ giá trị Bộ đội Cụ Hồ phải được bổ sung, phát triển những nội dung, đặc điểm mới để tiếp tục phát triển nhân cách Bộ đội Cụ Hồ trong hiện tại và tương lai với tư cách là một giá trị văn hóa bền vững. 1.5. Việc nghiên cứu những giá trị nhân cách Bộ đội Cụ Hồ trong lịch sử cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc ba mươi năm (1945-1975), xác định những giá trị văn hóa cốt lõi trong nhân cách Bộ đội Cụ Hồ đã được kết tinh trong lịch sử để củng cố, khẳng định, đồng thời bổ sung, phát triển những nhân tố mới trước những đòi hỏi và đặc điểm của thời kỳ mới, tiếp tục phấn đấu xây dựng truyền thống Bộ đội Cụ Hồ trong sự nghiệp xây dựng quân đội theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ và từng bước hiện đại là cực kỳ cần thiết. Với những lý do đó, tác giả chọn đề tài Nghiên cứu những giá trị văn hóa trong nhân cách Bộ đội Cụ Hồ qua sách hồi ký và nhật ký chiến tranh được xuất bản tại Nhà xuất bản Quân đội nhân dân từ năm 1975 đến nay làm đề tài nghiên cứu