Phân cấp ngân sách nhà nước (NSNN) là một nội dung quan trọng và phức tạp nhất của quản lý tài chính ngân sách, vấn đề phân cấp quản lý NSNN nói chung, phân cấp quản lý ngân sách địa phương (NSĐP) nói riêng được coi là “xương sống” của công tác quản lý tài chính – NSNN. Mặc dù rất quan trọng và có ý nghĩa lý luận cũng như thực tiễn, song cho đến nay ở nước ta chưa có nhiều công trình nghiên cứu về phân cấp quản lý NSĐP. Ở Việt Nam, phân cấp quản lý ngân sách (QLNS) đã được diễn ra mạnh mẽ nhưng thận trọng và là một phần của cải cách hành chính Nhà nước. Từ khi ban hành Luật NSNN năm 2002, có hiệu lực thi hành từ năm ngân sách 2004 với sự trao quyền mạnh mẽ cho cấp chính quyền địa phương (CQĐP), đặc biệt là cấp tỉnh đã tạo ra khuôn khổ pháp lý cho việc thực hiện quản lý NSĐP. Khi Luật NSNN sửa đổi năm 2015 được ban hành, các nội dung về phân cấp quản lý NSNN nói chung, NSĐP nói riêng được rà soát để phù hợp với phân cấp quản lý KT-XH giữa các cấp chính quyền cũng như phù hợp, đồng bộ với các quy định của pháp luật. Tuy nhiên, bên cạnh những điểm tích cực trong phân cấp quản lý NSĐP cũng cho thấy còn nhiều vấn đề bất cập đòi hỏi cần được giải quyết một cách đồng bộ nhằm đảm bảo cho CQĐP thực sự có đủ thẩm quyền, các công cụ, nguồn lực cần thiết để thực hiện các nhiệm vụ phát triển KT-XH địa phương. Thực tiễn phát triển KT-XH ở tỉnh Ninh Bình sau 12 năm thực hiện Luật NSNN năm 2002, trải qua 3 thời kỳ ổn định ngân sách (2004-2006, 2007-2010 và 2011-2015) công tác quản lý NSĐP ở tỉnh Ninh Bình đã có những chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, trong xu hướng chung của sự phát triển đòi hỏi phân cấp quản lý NSĐP phải có sự đổi mới cho phù hợp với đặc thù, bối cảnh tình hình mới. Do đó, việc lựa chọn chủ đề nghiên cứu cho luận án: “Phân cấp quản lý ngân sách địa phương trên địa bàn tỉnh Ninh Bình” là thực sự cần thiết nhằm phân tích, đánh giá thực trạng phân cấp quản lý NSĐP trên địa bàn tỉnh Ninh Bình, để từ đó tìm ra các nguyên nhân và đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện phân cấp quản lý NSĐP trên địa bàn tỉnh Ninh Bình trong điều kiện thực hiện Luật NSNN năm 2015.