Trước khi triết học Mác – Lênin du nhập vào Việt Nam, nếu theo tiêu chí của một nền triết học là phải có triết gia, triết thuyết và trường phái thì Việt Nam không có một nền triết học nào. Suốt mấy thập kỷ qua, quan niệm này chiếm ưu thế trong đánh giá hoạt động văn hóa tinh thần của đất nước. Tuy nhiên, một số học giả, một số nhà nghiên cứu vẫn nhìn nhận rằng dân tộc Việt Nam có một nền văn hiến riêng, trong nó chứa đựng một sắc thái tư tưởng không giống với các nền triết học và văn minh lớn lân cận. Sự nghiên cứu tư tưởng dân tộc làm cho việc khẳng định có một thứ tư tưởng triết học Việt Nam dần dần trở nên tự tin hơn. Đến nay, có xu hướng còn cho rằng, nước ta không chỉ có những tư tưởng triết học mà còn có cả những học thuyết triết học theo đúng nghĩa của nó .
Giới nghiên cứu đều thấy rằng, triết học phương Tây thường gắn với những thành tựu của khoa học, đặc biệt là khoa học tự nhiên. Còn triết học phương Đông thường gắn liền với tôn giáo (Ấn Độ), với chính trị – xã hội, đạo đức (Trung Quốc), những tư tưởng triết học Việt Nam thì gắn liền với công cuộc bảo vệ và xây dựng đất nước. Dân tộc Việt Nam không có một nền triết học đồ sộ, phát triển rực rỡ như triết học Hy Lạp, Trung Quốc, Ấn Độ. song những triết lý về thiên nhiên, về con người, về mối quan hệ giữa con người và tự nhiên. trong kho tàng văn hoá dân gian Việt Nam thì lại rất đa dạng, phong phú. Người Việt Nam có tư duy khái quát phát triển rất sớm. Biết rút ra những cái chung từ quan sát các hiện tượng tự nhiên, xã hội và con người. Biết lấy quá khứ để soi vào hiện tại, căn cứ vào hiện tại để định hướng cho tương lai, xem xét sự vật, hiện tượng trong sự vận động phát triển. Việt Nam có nhiều chiến công oanh liệt trong dựng nước và giữ nước, sau mỗi chiến công ấy đều có sự tổng kết để nâng lên thành lý luận. Chẳng hạn, tổng kết từ thời đại nọ sang thời đại kia, từ thời loạn lạc, chiến tranh sang hòa bình, đúc kết kinh nghiệm sau khi khắc phục thiên tai. Đó là những khái quát ít nhiều có tính triết học.
Tìm hiểu, khai thác các tư tưởng triết học Việt Nam trong nền văn hoá truyền thống của dân tộc là một nhiệm vụ quan trọng không chỉ đối với các nhà triết học, các nhà nghiên cứu mà còn có ý nghĩa rất thiết thực đối với mỗi người Việt Nam đang cùng nhau chung sức xây dựng nền văn hoá Việt Nam tiến tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Từ đó, chúng tôi thấy rằng, nghiên cứu và hướng dẫn sinh viên tìm hiểu các tư tưởng triết học của dân tộc ẩn sâu trong văn hóa dân gian, trong đó có truyện ngụ ngôn trong quá trình dạy và học môn triết học trong Đại học Quốc gia Hà Nội(ĐHQGHN) nói chung và Trường Đại học Ngoại Ngữ(ĐHNN) nói riêng là rất cần thiết.
Hướng dẫn sinh viên nghiên cứu, tìm hiểu tư tưởng triết học truyền thống là một công việc hấp dẫn nhưng đòi hỏi ở cả người hướng dẫn và người thực hiện một thái độ làm việc nghiêm túc, tỉ mỉ và có nhiều trở ngại, khó khăn. Trong khi đó, ở Việt Nam hiện nay có rất nhiều công trình nghiên cứu về văn hoá truyền thống Việt Nam, về lịch sử tư tưởng Việt Nam dưới nhiều góc độ khác nhau, nhưng về lịch sử tư tưởng triết học Việt Nam thì chưa có nhiều. Ngay cả các giáo trình triết học hiện nay ở nước ta cũng chỉ giành một phần nhỏ nói về lịch sử tư tưởng triết học Việt Nam, nhưng chỉ giành cho sinh viên chuyên ngành triết học. Chúng tôi thiết nghĩ, lịch sử Việt Nam nói chung, lịch sử tư tưởng Việt Nam nói riêng rất hào hùng, muốn lưu giữ nó hiệu quả thì không gì thiết thực hơn là bồi dưỡng, giáo dục và vun đắp cho thế hệ trẻ – giúp cho họ thấm nhuần triết lý của chính dân tộc mình và cảm thấy tự hào về những gì dân tộc mình có.
Trong những năm qua, tổ chuyên môn Triết học của Trường ĐHNN – ĐHQGHN đã đầu tư và chọn hướng nghiên cứu khoa học là tìm hiểu những tư tưởng triết học của người Việt Nam qua kho tàng văn hoá dân gian Việt Nam. Những đề tài của tổ chuyên môn cũng được đánh giá khá tốt như: đề tài “Tìm hiểu những tư tưởng triết học tự phát của người Việt cổ qua kho tàng thần thoại Việt Nam”, đề tài: “Tìm hiểu một số tư tưởng duy vật và biện chứng trong truyện ngụ ngôn Việt Nam”, đề tài: “Tìm hiểu những tư tưởng triết học tự phát trong kho tàng tục ngữ, ca dao Việt Nam”. đã góp phần tích cực cho việc giảng dạy, học tập và nghiên cứu môn triết học trong đó có phần lịch sử tư tưởng Việt Nam đối với sinh viên ĐHQGHN nói chung và sinh viên Trường ĐHNN nói riêng được thiết thực hơn.