Mạng bao gồm các tài nguy ên (máy trạm, máy in ) và các thiết b ị truy ền thông (router, bridge). Với việc ghép nối các máy tính thành mạng thì cần thiết ph ải có một hệ thống phần mềm có chức năng quản lý tài nguy ên, tính tốn và xử lý truy cập một cách thống nhất trên mạng, hệ như vậy được gọi là hệ điều hành mạng. Mỗi tài nguy ên của mạng như file, đĩa, thiết bị ngoại vi được quản lý bởi một tiến trình nhất định và hệ điều hành mạng điều khiển sự tương tác giữa các tiến trình và truy cập đến các tiến trình đó. Quản lý các tài nguy ên: tập tin ở xa, nạp và chạy các App dùng chung, I/O với các thiết b ị mạng dùng chung, chỉ cấp phát CPU trong tiến trình NOS. Căn cứ vào việc truy cập tài nguy ên trên mạng mà người ta chia thực thể trong m ạng thành hai loại chủ và khách, trong đó máy khách (Client) truy cập được vào tài nguy ên của mình nhưng không chia xẻ tài nguy ên của nó với m ạng, còn máy chủ (Server) là máy tính nằm trên mạng và chia xẻ tài nguy ên của nó với người dùng mạng. Hiện nay các hệ điều hành mạng thường được chia làm hai loại là hệ điều hành mạng ngang hàng và hệ điều hành mạng phân biệt (clent/server). Với hệ điều hành mạng ngang hàng, mỗi máy tính trên mạng vừa có thể đóng vai trò chủ lẫn khách tức là chúng có thể sử dụng tài nguy ên của mạng lẫn chia xẻ tài nguy ên của nó cho mạng. Ví dụ: Lantastic của Artisoft, Netware của Novell, Windows (for Workgroup, 95, NT client) của Microsoft.