Tự quản cộng đồng bào gồm: 1)nguyên tắc dân chủ cộng đồng làng xã ,
nghĩa là các thành viên đến độ tuổi nhất định đều phải có nghĩa vụ nhất định,
trong những công việc của cộng đồng, 2) trong nhóm xã hội đặc thù này tồn tại
những vị trí xã hội mang tính chất đứng đầu để điều khiển mọi hoạt động chung
có lợi cho cộng đồng, thông thuờng là những người đuợc cộng đồng chọn và bầu
cử ra theo nguyên tắc “chọn mặt gửi vàng” , 3) mọi thành viên của nhóm xã hội
này đều có những mục tiêu chung để gắn bó với nhau; 4) Cộng đồng có những
luật lệ riêng của mình để đánh giá hoạt động của mọi thành viên “ (Tống Văn
Chung – xã hội học nông thôn, NXB ĐHQGHN, 2000 tr55)
Tự quản có nghĩa là cho phép các cộng đồng xã hội được tổ chức,
điều hành các công việc, đời sống của mình. Mặt khác, có những trường hợp các
cộng đồng dân sự hình thành một cách tự phát, tồn tại một cách khách quan bên
ngoài tầm quản lí của nhà nuớc. Ví dụ: hình thành các nhóm xã hội thứ cấp. Như
thế trong trường hợp này tự quản cộng đồng là tất yếu.
Có thể nói tự quản làng xã là một hiện tượng xã hội trong đó mỗi cộng
đồng là một chủ thể xã hội (dưới danh nghĩa tập thể , nhóm xã hội, mỗi cá nhân
hay thành viên) của nó là một bộ phận, mỗi hoạt động của nó trở thành đối
tuợng quản lí của một chủ thể tập thể. Khách thể quản lý là những hoạt động
thuộc về đời sống của cá nhân được coi là có liên quan đến lợi ích chung của tập
thể (cộng đồng) và phải được cộng đồng điều chỉnh để có sự hài hoà về quyền
lợi của mỗi cá nhân trong cộng đồng đó