Tựdo không phải là thuật ngữxa lạ, càng không phải một phát hiện bởi nó gắn liền với con người nhưmột công cụ đểtồn tại, đểsống và đểphát triển. Tuy nhiên, đối với con người, tựdo vẫn phần nào bí ẩn. Riêng bản thân tôi đối với phạm trù “ tựdo ” thật sự, đang rất mơhồ, và chưa nhận thức trọn vẹn vềnó, càng chưa biết khai thác và sửdụng nó nhưmột công nghệphát triển. Những gì tôi viết sau đây, có thể, khi đọc rồi, bạn sẽkhen tôi viết hay, nhưng cũng có thể, đọc xong bạn lại cho rằng rất dở, chẳng qua chỉlà sựsao chép đơn thuần trong thời đại bùng nổthông tin. Có thểlắm chứ, “ tựdo ngôn luận mà”. Cũng nhưtôi, luôn cho rằng “ C. Mác và Lênin không thể bằng tôi được”, nói thếmọi người đừng cười, bởi vì tôi biết “ C. Mác và Lênin thì quá vĩ đại ”, còn tôi “thì lại quá tầm thường”. Chính vì thế, dẫu biết rằng thời kỳKhai sáng đã đánh dấu một bước ngoặt không chỉtrong lịch sửtriết học mà còn trong nhận thức của con người. Các học giảcủa thời kỳ ấy không phải những người đầu tiên bàn vềtự do nhưng họlà những người có công rất lớn trong việc xây dựng những nhận thức mới vềtựdo và thức tỉnh nhân loại vềcác giá trịcủa nó. Phương Tây đã đón nhận những đóng góp ấy và là những người đầu tiên được nếm vịngọt của tựdo và hưởng thụ những thành quảcủa tựdo. Tuy nhiên, ởmột sốvùng kém phát triển, con người vẫn mơhồtrước tựdo và dừng lại ởviệc nhận thức nó nhưmột công cụ đểthỏa mãn các đòi hỏi mang tính bản năng. Tựhỏi, đâu là căn nguyên của hiện tượng này? Phải chăng, có mối liên hệgiữa tình trạng kém phát triển với trạng thái thiếu hoặc không có tựdo?