Chúng ta biết rằng xã hội loài người cùng với sự phát triển của nó đã trải qua 5 hình thái kinh tế – xã hội chính: công xã nguyên thủy, chiếm hữu nô lệ, phong kiến, tư bản chủ nghĩa, cộng sản chủ nghĩa. Mỗi hình thái kinh tế – xã hội đều có những đặc thù riêng, phù hợp với từng giai đoạn phát triển của xã hội loài người. Song,dù là hình thái kinh tế – xã hội nào đi chăng nữa thì vai trò của pháp luật vẫn luôn được đề cao. Bởi pháp luật chính là công cụ để quản lí xã hội của giai cấp cầm quyền. Pháp luật còn là phương tiện không thể thiếu đảm bảo cho sự tồn tại,vận hành bình thường của xã hội nói chung cũng như từng lĩnh vực (kinh tế,chính trị,văn hóa,giáo dục,đạo đức ) nói riêng. Trong đó, pháp luật có vai trò đặc biệt quan trọng đối với việc hình thành và phát triển của ý thức đạo đức. Pháp luật và đạo đức đều là những bộ phận của hình thái ý thức xã hội. Giữa chúng có mối liên hệ mật thiết với nhau, thường xuyên tác động, ảnh hưởng qua lại lẫn nhau mặc dù bản thân chúng có những đặc thù riêng biệt. Để làm rõ hơn về khía cạnh này,chúng ta phải đi vào phân tích mối liên hệ mật thiết giữa pháp luật và đạo đức trong sự hình thành và phát triển xã hội nay, đặc biệt là trong giai đoạn đổi mới của đất nước ta.