Với tiền thân là nền kinh tế phong kiến lạc hậu, trì trệ, lại phải chống chịu với hai cuộc chiến tranh giữ nước khốc liệt, nền kinh tế nước ta vốn đã lạc hậu lại càng khó theo kịp xu hướng kinh tế của thế giới. Sau khi giành được độc lập, bắt đầu từ cơ sở kinh tế lạc hậu, trì trệ đó, nước ta lại xây dựng nền sản xuất kế hoạch hoá tập trung, quan liêu bao cấp, vẫn sử dụng những chính sách kinh tế cũ không còn phù hợp, khiến cho đất nước lâm vào tình trạng khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng, đi sau những nền kinh tế khác hàng chục thập kỉ. Năm 1982, đại hội V của Đảng Cộng sản Việt Nam đã thừa nhận kinh tế Việt Nam trong thời kì 1976-1980 là: “kết quả sản xuất không tương xứng với sức lao động và vốn đầu tư bỏ ra, những mất cân đối lớn của nền kinh tế vẫn trầm trọng, thu nhập quốc dân chưa đảm bảo được nhu cầu của xã hội đời sống nhân dân lao động còn nhiều khó khăn” điều này chứng tỏ chúng ta chưa có nền sản xuất hàng hóa hoàn hảo.