Một đặc trưng rõ ràng nhất của sinh vật là tính di truyền và biến dị của nó. Nếu không có di truyền sinh vật không có hậu duệ của mình, nếu không có biến dị tiến hóa sẽ chẳng thể tiến hành, sinh giới sẽ rất nghèo nàn. Trong đó, biến dị là một đề tài khá rộng và hấp dẫn. Xét biến dị ở cấp độ phân tử lại càng là một vấn đề gay go, nhiều thử thách. Tuy nhiên, dựa vào những tài liệu có được và hiểu biết cạn cợt của mình, cũng xin trình bày ra đây để mọi người cùng nhận xét và đóng góp.