Phật giáo xuất hiện vào khoảng thế kỷ thứ V trước Công nguyên do Siddhartha Gautama
(563-483 TCN) s áng lập. Siddhartha Gautama là con của vua Suddhodana thuộc bộ tộc
Shakya của nước Capilavaxtu, một nước nhỏ ở miền Đông Bắc Ấn Độ nằm dưới chân
dãy Himalaya, nay thuộc Nepan. Nhìn thấy những khổ đau bất hạnh của chúng sanh, năm
29 tuổi, thái tử Siddhartha xuất gia đi tu để tìm con đường cứu vớt nỗi khổ loài người.
Sau 7 năm theo các bậc chân tu khổ hạnh của truyền thống tu luyện Ấn Độ, Người vẫn
chưa tìm ra chân lý. Cuối cùng, Người lang thang đến cánh rừng thiêng Uravela và ngồi
thiền dưới gốc cây bồ đề. Sau 3 ngày đêm suy ngẫm, Người phát hiện ra bản tính vô ngã,
vô thường của thế giới. Tiếp tục ngồi dưới cây bồ đề thêm 49 ngày nữa để chiêm nghiệm
tâm linh và giải thích thấu đáo bản chất của tồn tại, nguồn gốc của khổ đau. Từ đó trở đi,
người ta gọi ông là Phật (Buddha), nghĩa là người đã giác ngộ, thấu hiểu chân lý. Ông
xây dựng giáo đoàn Phật giáo để giảng giáo lý của mình, đệ tử tôn xưng ông là Thích Ca
Mâuni-bậc hiền triết của dòng tộc Thích Ca.
Để chấn chỉnh giáo lý, giáo luật, tổ chức từ thế kỷ V-VIII TCN, Đạo Phật đã triệu tập 3
cuộc đại hội ở nước Magađa. Nửa sau thế kỷ VIII TCN Đạo Phật truyền sang Xrilanca
rồi đến Mianma, Thái Lan, Indonexia Đầu thế kỷ I SCN, đạo Phật triệu tập đại hội lần
thứ 4 ở nước Cus an thông qua giáo lý của đạo Phật cải cách gọi là Đại thừa (giáo lý của
đạo Phật cũ gọi là Tiểu thừa). Đại thừa được ví như cỗ xe lớn, con đường cứu vớt rộng,
cứu vớt toàn bộ chúng sanh. Tiểu thừa được ví như cỗ xe nhỏ, con đường cứu vớt hẹp,
cứu vớt cho chính mình. Phái tiểu thừa cho rằng chỉ có một Phật duy nhất là Phât Thích
Ca, và chỉ có Phật Thích Ca mới cứu độ được chúng sanh, chỉ có những người xuất gia đi
tu mới được Phật Thích Ca cứu với đưa đến Niết bàn (là cảnh giới yên tĩnh gắn liền với
giác ngộ sáng suốt, không có phiền não khổ đau). Phái Đại thừa cho rằng Phật Thích Ca
là phật cao nhất, ngoài ra còn có các Phật khác như Phật A Di Đà, Phật Di Lặc, Phật Đại
Dược Sư Không chỉ có những người tu hành mà cả những người trần tục quy y Phật
giáo cũng đều có thể được cứu vớt đưa đến Niết Bàn, nghĩa là có thể thành Phật