Trên thịtrường, giá cảxăng dầu cân bằng của hàng hoá xăng dầu là trạng thái khi cung hàng hoá xăng dầu đủthỏa mãn cầu đối với nó trong một thời kỳnhất định. Với cách định nghĩa này, giải thích diễn biến giácủa xăng dầu trên thịtrường là việc đi tìm hiểu đặc điểmtính chất cung – cầu của loại hàng hoá này trên thị trường, ngoài ra có thểxemxét đến một sốyếu tốphi kinh tếcó ảnh hưởng đến giá cân bằng. Xét vềkhía cạnh cung, có thểkhẳng định thịtrường dầu mỏbịchi phối bởi một sốnước nhỏsản xuất dầu lửa. Đây là những quốc gia sản xuất dầu chủyếu trên thếgiới, bao gồm các nước thuộc nhómOPEC(The Organization of Petroleum Exporting Contries)-Tổchức các nước xuất khẩu dầu mỏthếgiới. Thành lập ngày 14/9/1960 tại Bagdhad (thủ đô Iraq), lúc đầu gồm các nước Venezuela, Saudi Arabia, Iraq, Iran, và Kuwait. Quata được kết nạp năm1961; Indonexia và Lybia (1962); Tiểu vương quốc các nước Arab thống nhất (1967); Algeria (1969); Nigeria (1971). Ecuado gia nhập năm 1973 nhưng xin rút lui năm 1992. Gabon gia nhập năm 1975 nhưng xin rút lui năm 1994. OPEC chuyển tổng hành dinh từGeneva (Thụy Sĩ) đến Vienna(Áo) vào ngày 01/09/1965.Hiện nay trong khối OPEC có 7 nước thuộc khối Ảrập độc quyền kiểm soát và chi phối thịtrường dầu lửa thếgiới, tựdo áp đặt giá dầu. Trong sốcác nước thành viên có11 nước Hồi giáo chiếm tới 75% trữlượng dầu vàtrữlượng khí đốt trong tổng trữlượng dầu khí của thếgiới. Cơquan năng lượng quốc tếIEA- International Enegy Agency, công bốdanh sách 10 nước XK nhiều dầu thô nhất và 10 nước NK nhiều nhất vào tháng 9/2002.