Các nghị quyết của Đảng cũng như Chương trình tổng thể cải cách hành chính giai đoạn 2001- 2010 đã thể hiện rõ quyết tâm đổi mới tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương và xác định các nội dung cải cách là: xác định rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của từng cấp chính quyền địa phương; đổi mới tổ chức, phương thức hoạt động của Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân các cấp; phân định rõ sự khác biệt giữa chính quyền ở đô thị với chính quyền nông thôn để tổ chức chính quyền thành phố, thị xã phù hợp với đặc điểm, tính chất quản lý nhà nước ở đô thị; đổi mới phương thức lãnh đạo của cấp ủy Đảng đối với Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân các cấp; kiện toàn, củng cố chính quyền cấp xã. Tuy nhiên, trên thực tế việc cải cách tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương diễn ra khá chậm và thiếu đồng bộ, còn nhiều lúng túng, vướng mắc trong cả nhận thức lẫn triển khai tổ chức thực hiện. Một số giải pháp cải cách tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương trong những năm qua vẫn chưa thật sự tạo ra những đổi mới có tính đột phá để có thể xây dựng và hoàn thiện hệ thống chính quyền địa phương đáp ứng các yêu cầu và chuẩn mực của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân ở Việt Nam. Những đổi mới trong tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương về thực chất chưa tương thích với các cải cách trong tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước ở Trung ương và nhất là chưa đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và xây dựng, hoàn thiện nhà nước pháp quyền của dân, do dân, vì dân trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và toàn cầu hóa. Nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội bền vững của các địa phương trong những năm tiếp theo đòi hỏi phải tiếp tục xây dựng và hoàn thiện chính quyền địa phương, đáp ứng các yêu cầu, chuẩn mực của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế. Nghị quyết Đại hội X của Đảng đã đề ra yêu cầu: Điều chỉnh cơ cấu chính quyền địa phương cho phù hợp với những thay đổi chức năng, nhiệm vụ. Phân biệt rõ những khác biệt giữa chính quyền nông thôn và chính quyền đô thị để tổ chức bộ máy phù hợp. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng và kiểm tra hoạt động của bộ máy chính quyền cơ sở. Nâng cao chất lượng hoạt động của Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân, bảo đảm quyền tự chủ và tự chịu trách nhiệm của chính quyền địa phương trong phạm vi được phân cấp. Phát huy vai trò giám sát của hội đồng nhân dân. Tổ chức hợp lý chính quyền địa phương, phân định lại thẩm quyền đối với chính quyền ở nông thôn, đô thị, hải đảo [14]. Với những lý do như nêu trên, chúng tôi lựa chọn đề tài: “Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện chính quyền địa phương ở nước ta hiện nay” làm luận văn thạc sĩ Luật học.