Với điều kiện tự nhiên thuận lợi và tập quán canh tác lúa lâu đời, Việt Nam
được xem là một trong những quốc gia xuất kh ẩu lúa gạo lớn trên thế giới. Trong
th ời gian vừa qua xuất khẩu của Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu đáng ghi
nhận. Cho đến nay, gạo Việt Nam đã xuất khẩu sang thị trường của trên 70 nước và
vùng lãnh thổ, trong đó có các thị trường khó tính như EU, Hoa Kỳ. Thị trường xuất
khẩu chủ lực của gạo Việt Nam chủ y ếu là thị trường các nước Châu Á như
Philippine, Malaysia Tuy nhiên, lượng gạo tiêu thụ bình quân trên đầu người ở
các thị trường này đang có xu hướng giảm dần làm cho nhu cầu gạo ở các thị trường
xuất khẩu truy ền thống của Việt Nam đang tiến tới bão hòa.
Trung Đông là một khu vực cách xa nước ta về địa lý và có nhiều điểm khác
biệt về truy ền thống văn hóa, ngôn ngữ, tuy nhiên, đây là thị trường dồi dào tiềm
năng cho công cuộc đẩy mạnh xuất khẩu của Việt Nam giai đoạn 2010- 2020. Hiện
nay, Trung Đông là khu vực nhập khẩu (NK) lương thực lớn của thế giới với
khoảng 90% nhu cầu lương thực hàng năm được đáp ứng từ NK bên ngoài. Trung
Đông với dân số hơn 300 triệu người, tốc độ tăng dân số cao, đặc biệt các quốc gia
trong khu vực có thế mạnh về dầu mỏ như UAE, Cô oét, Ả rập Xê út tạo nên khả
năng thanh toán rất tốt cho việc NK.
Từ đó có thể th ấy rằng tiềm năng thương mại giữa Việt Nam và Trung Đông là
rất lớn do Việt Nam xu ất khẩu chủ y ếu những mặt hàng mà Trung Đông có nhu cầu
NK.Tuy nhiên, xuất khẩu gạo của Việt Nam vào Trung Đông vẫn còn rất h ạn chế.
Kim ngạch xuất khẩu gạo năm 2011 vào thị trường này mới chỉ đạt hơn 60 triệu
USD, chưa tương xứng với tiềm năng thương mại giữa hai bên.
Từ th ực tế trên, năm 2008, Bộ Công Thương đã xây dựng và ban hành “Chương
trình hành động đẩy mạnh quan hệ với Trung Đông đến năm 2015” nhằm thúc đẩ y
xuất khẩu của Việt Nam nói chung và xu ất kh ẩu mặt hàng gạo nói riêng vào thị
trường Trung Đông.