Trong bất kỳmột chế độxã hội nào, thuếluôn luôn là một công cụthể hiện quyền lực của nhà nước và là nguồn tài chính chủyếu và tin cậy đểphục vụnhu cầu chi tiêu công cộng của xã hội. Với tốc độgia tăng và đa dạng hoá nhanh chóng của xu thếhội nhập và toàn cầu hoá nhằm khai thác tối đa lợi thế so sánh của mỗi quốc gia nói riêng và mỗi khu vực nói chung đã đặt các quốc gia trước những thách thức lớn lao đòi hỏi phải cải cách toàn diện. Trước bối cảnh này, hệthống thuếcủa các quốc gia đã có sựtiến triển không ngừng với những tiêu chuẩn và nguyên tắc đánh thuếkhác hẳn các nguyên tắc truyền thống của giữa thuếkỷ20. Cải cách thuếngày nay luôn gắn với mục tiêu cơbản là hệthống thuế đáp ứng được nhu cầu tài chính phục vụ chi tiêu công cộng theo tiêu thức hiệu quảvà công bằng nhất; các nước luôn luôn phải hoàn thiện hệthống thuế để đảm bảo: tăng thu đủ để đáp ứng nhu cầu chi tiêu cơbản của Nhà nước mà không làm tăng gánh nặng nợcông cộng; tăng thu nhưng không làm ảnh hưởng đến tính công bằng và hạn chếcác tác động xấu đến hoạt động kinh tếquốc dân và hệthống chính sách thuếtrong nước không tách biệt với các chuẩn mực Quốc tế. §èi víi ViÖt Nam, tõ khi thùc hiÖn ®−êng lèi ®æi míi ®Õn nay, hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕkh«ng ngõng ®−îc hoμn thiÖn, t¸c ®éng tÝch cùc ®èi víi sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ – hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n−íc. Sè thu ng©ns¸ch tõ thuÕ®· kh«ng ngõng t¨ng lªn: sè thu ng©n s¸ch tõ thuÕ n¨m 2000 t¨ng 13,7 lÇn so víi n¨m 1990; tû lÖ huy ®éng thuÕ vμo ng©n s¸ch so víi GDP cã xu h−íng t¨ng qua tõng thêi kú, võa ®¶m b¶o khuyÕn khÝch ®Çu t−võa t¹o nguån thu chñ ®éng cho ng©n s¸ch: n¨m 1991 ®¹t 13,1% GDP, n¨m 2000 ®¹t 19,7% GDP, n¨m 2003 ®¹t 21,8% GDP vμthuÕ ®· trë thμnh nguån thu chñ yÕu cña Ng©n s¸ch quèc gia: n¨m 2003 chiÕm tû träng 92,9% tæng thu Ng©n s¸ch Nhμn−íc. Do ®ã, nguån thu tõ thuÕ ngoμi viÖc ®¶m b¶o nhu cÇu chi th−êng xuyªn, cßn dμnh mét phÇn quan träng t¨ng chi hμng n¨m cho ®Çu t−ph¸t triÓn, cho dù tr÷ nhμn−íc vμkiÒm chÕ møc béi chi ng©n s¸ch ë møc hîp lý. Ngμy nay, khi héi nhËp kinh tÕ khu vùc vμthÕ giíi ®ang lμxu h−íng tÊt yÕu ®èi víi mäi quèc gia. Cïng víi xu h−íng chung cña thÕ giíi, tõ n¨m 1995, ViÖt Nam ®· tham gia HiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i khu vùc c¸c n−íc §«ng nam ¸- ASEAN (CEPT/AFTA) vμhiÖn nay ®ang tÝch cùc ®μm ph¸n ®Ó gia nhËp tæ chøc Th−¬ng m¹i thÕ giíi – WTO. Héi nhËp kinh tÕ lu«n g¾n liÒn víi nh÷ng cam kÕt vÒ tù do di chuyÓn cña c¸c nguån lùc tμi chÝnh, më cöa thÞ tr−êng vμc¾t gi¶m thuÕ quan. Qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®èi víi ViÖt Nam võa t¹o ra nhiÒu c¬ héi thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ ®Êt n−íc, ®ång thêi còng t¹o ra kh«ng Ýt nh÷ng th¸ch thøc. Trong lÜnh vùc ThuÕ – Ng©n s¸ch, nh÷ng th¸ch thøc thÓ hiÖn trªn c¸c mÆt: hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ cña ViÖt Nam ch−a thùc sù ®ång bé, cßn nhiÒu kh¸c biÖt so víi nh÷ng chuÈn mùc chung cña thÕ giíi. Qu¸ tr×nh héi nhËp lu«n g¾n víi viÖc c¾t gi¶m c¸c hμng rμo thuÕ quan còng nh−phi thuÕ quan. Trong khi nguån thu ng©n s¸ch cßn phô thuéc kh¸ lín vμo thuÕ xuÊt, nhËp khÈu, qu¸ tr×nh héi nhËp lu«n ®Æt ra nh÷ng th¸ch thøc®èi víi nguån thu ng©n s¸ch. 4 §Ó chñ ®éng vμ®¹t ®−îc thμnh c«ng trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ khu vùc vμthÕ giíi, vÊn ®Ò ®Æt ra®èi víi lÜnh vùc thuÕ lμph¶i tiÕp tôc c¶i c¸ch, hoμn thiÖn hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ mét c¸ch tæng thÓ g¾n víi chiÕn l−îc héi nhËp kinh tÕ, víi môc tiªu võa b¶o hé hîp lý ®Ó khuyÕn khÝch ®Çu t−ph¸t triÓn s¶n xuÊt trong n−íc, thu hót ®−îc nhiÒu nguån lùc tõ bªn ngoμi, phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ vμc¸c cam kÕt vÒ tù do th−¬ng m¹i mμViÖt Nam ®· vμ®ang tham gia ký kÕt, võa ®¶m b¶o nguån t¨ng thu cho Ng©n s¸ch quèc gia. LuËn v¨n nμy, qua ph©n tÝch nh÷ng th¸ch thøc trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ khu vùc vμthÕ giíi cña ViÖt Nam chñ yÕu lμtrong lÜnh vùc ThuÕ – Ng©n s¸ch; trªn c¬ së hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ hiÖn hμnh, ®Ò xuÊt nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m hoμn thiÖn hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ cña ViÖt Nam ®Õn n¨m 2010, víi môc tiªu x©y dùng mét hÖ thèng thuÕ tiªn tiÕn phï hîp víi chiÕn l−îc héi nhËp kinh tÕ, gãp phÇn æn ®Þnh vμt¨ng thu cho Ng©n s¸ch quèc gia. Ngoμi c¸c ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu phæ biÕn trong khoa häc, ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu ®−îc sö dông xuyªn suÊt trong LuËn v¨n lμph−¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng. Víi ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu nμy, hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ ViÖt Nam lu«n ®−îc ®Æt trong qu¸ tr×nh vËn ®éng, biÕn ®æi kh«ng ngõng, v× thÕ kh«ng ngõng ®−îc hoμn thiÖn ®Ó phï hîp víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña ®Êt n−íc còng nh−trªn thÕ giíi. Néi dung cña LuËn v¨n nμy ®−îc tr×nh bμy thμnh 4 ch−¬ng: – Ch−¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ thuÕ. – Ch−¬ng 2: Héi nhËp kinh tÕ; nh÷ng thuËn lîi v th¸ch thøc ®èi víi lÜnh vùc ThuÕ – Ng©n s¸ch. – Ch−¬ng 3: HÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ hiÖn hμnh; nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®−îc vμnh÷ng mÆt cßn h¹n chÕ. – Ch−¬ng 4: C¸c gi¶i ph¸p hoμn thiÖn hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ ViÖt Nam trong tiÕn tr×nh héi nhËp víi hÖ thèng thuÕ quèc tÕ. Do kh¶ n¨ng nghiªn cøu vμtμi liÖu tham kh¶o cßn h¹n chÕ, nªn néi dung LuËn v¨n ch¾c ch¾n cßn nhiÒu khiÕm khuyÕt, rÊt mong ®−îc Quý ThÇy, C« l−îng thø vμchØ dÉn ®Ó LuËn v¨n ®−îc hoμn thiÖn h¬n. Xin ch©n thμnh c¶m ¬n