Định nghĩa và các thang điểm đánh giá mức độ độc lập chức năng trong
sinh hoạt hàng ngày.
“Mức độ độc lập trong sinh hoạt hằng ngày là khả năng độc lập của người
bệnh trong việc thực hiện các hoạt động tự chăm sóc và sinh hoạt hằng ngày. Các
hoạt động này bao gồm ăn uống, vệ sinh cá nhân, kiểm soát đại tiện, tiểu tiện, di
chuyển, đi lại, mặc quần áo, đi giày dép.” [8].
Người bệnh sau đột quỵ não cần phục hồi chức năng ở nhiều mặt: vận
động, ngôn ngữ, tâm lý, làm việc, các chức năng sinh hoạt hằng ngày. trong đó
chức năng vận động và các chức năng độc lập sinh hoạt hằng ngày được quan tâm
nhiều nhất và sớm nhất. Họ cần được đảm bảo chức năng độc lập sinh hoạt hằng
ngày để họ quay trở lại sống với gia đình, tham gia lao động như trước.
Có hai thang đo thường được sử dụng để đánh giá sự độc lập của người
bệnh đột quỵ não là FIM (Funtional Independence Measure) và thang Barthel
Index. Có nhiều nghiên cứu đã sử dụng hai thang đo này để đánh giá mức độ độc
lập trong sinh hoạt hằng ngày của người bệnh sau đột quỵ não trên thế giới và tại
Việt Nam. Thang điểm Barthel đã được sử dụng từ năm 1955 tại các bệnh viện ở
Maryland – Hoa Kỳ (Bệnh viện Montebello State, Deer’s Head và Western
Maryland), để đánh giá khả năng tự phục vụ của người bệnh mắc các bệnh thần
kinh – cơ, hay bệnh cơ xương, với việc cho điểm đánh giá mười hoạt động chức
năng cơ bản trong sinh hoạt hằng ngày của người bệnh: Ăn uống, tắm rửa, kiểm
soát đại tiểu tiện, chăm sóc bản thân, thay quần áo, đi đại tiểu tiện (sử dụng nhà
vệ sinh), di chuyển từ giường sang ghế hoặc xe lăn và ngược lại, di chuyển trên
mặt bằng, lên xuống cầu thang. Thang điểm này cũng đã được sử dụng trong rất
nhiều nghiên cứu cả trên thế giới và tại Việt Nam để đánh giá mức độ độc lập của
người bệnh. Trước đây thang điểm được đánh giá từ 1 đến 20 điểm, hiện nay
thường đánh giá với nấc khoảng cách là 5 điểm nên tổng điểm là 100.