Hiện nay, việc thực hiện chính sách phát triển nhân lực ngành Ngoại
giao đang đứng trước những yêu cầu cấp thiết. Quá trình toàn cầu hóa cao,
những tiêu chuẩn mới trong kỷ nguyên số và CMCN 4.0 và tình hình thế giới
biến động khó lường. Các đặc điểm này tác động mạnh mẽ đến việc hình thành
các yêu cầu mới đối với phát triển nhân lực. Theo đó, các tiêu chuẩn mới đòi hỏi
nhân lực ngành Ngoại giao phải bổ sung những phẩm chất, năng lực khác so với
trước đây cũng như đối với hệ thống giáo dục, đào tạo đòi hỏi đào tạo lên những
lớp cán bộ mới, thế hệ nhân lực mới phù hợp với kỷ nguyên số, làm chủ và vận
dụng các công nghệ trong công việc, đủ kiến thức và kỹ năng ứng biến với tình
hình thế giới biến động nhanh và khó lường.
Phát triển nhân lực ngành Ngoại giao trong bối cảnh hiện nay không
còn bó hẹp trong đào tạo, bồi dưỡng mà cần tạo ra những con người phát triển
về mọi mặt, được chuẩn bị về mọi mặt và biết làm mọi việc [134], đáp ứng sự
phát triển kinh tế nhanh, bền vững trong bối cảnh toàn cầu hóa, khu vực hóa
và CMCN 4.0 [103]. Xây dựng nhân lực của Ngành cần trước hết là đào tạo
đội ngũ thấm nhuần lập trường chính trị, lý tưởng cách mạng, trung thành với
quốc gia, dân tộc, đặt lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên hết, giỏi ngoại ngữ,
giỏi chuyên môn, có phong cách ngoại giao Việt Nam, tự tin và khiêm
nhường, vững vàng, khôn khéo, mưu lược [127]. Việc thực hiện phát triển
nhân lực Ngành cần nâng cao đòi hỏi về chất lượng, hiệu quả, sâu rộng hơn
về lĩnh vực và lực lượng tham gia, đồng bộ chặt chẽ hơn về phối hợp, chủ
động tích cực hơn trong triển khai [20].