Trải qua hơn 20 năm đổi mới, ngành ngân hàng Việt Nam đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụcủa mình, luôn giữvai trò quan trọng là huyết mạch của nền kinh tế, là hơi thởtrong mọi hoạt động của đời sống xã hội, là nhân tốkhông thểthiếu để tập trung nguồn lực vốn cho phát triển đất nước. Những thành tựu kinh tếxã hội rực rỡmà Việt Nam đạt được trong công cuộc đổi mới, vai trò, vịthếcủa Việt Nam ngày càng được khẳng định trên trường quốc tếlà có sự đóng góp rất lớn của ngành ngân hàng. Cũng vì lẽ đó mà hoạt động ngân hàng rất nhạy cảm, nếu không tạo điều kiện đảm bảo an toàn thì dễgây tổn thương nặng nềcho nền kinh tế. Việc mởcửa thịtrường ngân hàng, tài chính là xu thếtất yếu trong bối cảnh hội nhập quốc tế, nhất là kểtừkhi Việt Nam gia nhập WTO đã mang lại rất nhiều cơhội cũng nhưthách thức cho hệthống NHTM Việt Nam. Các NHTM Việt Nam phải đối mặt với cạnh tranh gay gắt hơn từcác ngân hàng nước ngoài đến từcác khu vực tài chính phát triển nhưMỹ, Châu Âu, Singapore, Nhật Bản,. và chịu tác động của những biến động trên thịtrường tài chính quốc tếnhiều hơn. Cuộc khủng hoảng tài chính và suy giảm kinh tếtoàn cầu kéo dài từnăm 2008 và đến nay vẫn còn đểlại hậu quảnặng nề ởnhiều nước, đặc biệt là ởMỹmà nguyên nhân chính là sựyếu kém của hệthống NHTM. Điều đó buộc các quốc gia phải quan tâm, đánh giá lại toàn bộhoạt động của các NHTM. Việc tái cấu trúc hệthống NHTM đã trở nên phổbiến và cấp thiết ởmỗi quốc gia để đảm bảo cho các NHTM thích nghi được với nhu cầu phát triển mới trong bối cảnh nền kinh tếthếgiới đầy biến động. ỞViệt Nam, khi mà thịtrường chứng khoán chưa phát triển, gánh nặng vềvốn còn dồn lên vai các NHTM thì việc giữcho hệthống NHTM ổn định và lành mạnh càng cần phải đặc biệt quan tâm. Đến nay, có thểnói nền kinh tếcũng nhưhệthống NHTM Việt Nam đã cơ bản vượt qua cơn khủng hoảng tài chính. Tuy nhiên, những hệlụy của nó đã bộc lộ nhiều vấn đềbất ổn trong lĩnh vực ngân hàng, đó là: thanh khoản khó khăn, nợxấu có dấu hiệu tăng cao, năng lực quản trị điều hành hạn chế, sản phẩm dịch vụnghèo 12 12 nàn, lợi nhuận chủyếu từhoạt động tín dụng, rủi ro cao ảnh hưởng đến an toàn hệ thống, Bên cạnh đó, vấn đềsởhữu chéo; hệthống mạng lưới các NHTM phát triển với tốc độquá nhanh, sốlượng nhiều, chất lượng hoạt động chưa cao, không ít NHTM hoạt động vì lợi ích cục bộ, chạy đua lãi suất gây ảnh hưởng lớn đến hệ thống ngân hàng và thịtrường tiền tệ. Do đó, nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời sẽcó nguy cơxảy ra rủi ro gây mất an toàn hệthống. Để ổn định và phát triển nền kinh tếhiệu quả, bền vững, Hội nghịtrung ương 3, khóa 11 (tháng 10 năm 2011) đã nhấn mạnh sựcần thiết tái cấu trúc nền kinh tế, trong đó tái cấu trúc hệthống NHTM và các tổchức tài chính là một trong ba lĩnh vực chủ đạo, quan trọng nhất. Đây là chủtrương lớn thểhiện quyết tâm của Đảng nhằm cải tổnền kinh tếcùng với đẩy lùi tác động, ảnh hưởng tiêu cực của khủng hoảng kinh tếthếgiới. Xuất phát từnhận thức vềtầm quan trọng của tái cấu trúc hệthống NHTM và với mong muốn đềra các giải pháp hữu ích nhằm đóng góp cho quá trình tái cấu trúc hệthống NHTM Việt Nam thành công, tác giảchọn đềtài: “Tái cấu trúc hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam” làm đềtài luận án nghiên cứu sinh kinh tếtài chính, ngân hàng của mình.