Chủ đề tác động của phát triển tài chính đến bất bình đẳng đã được nghiên cứu từ rất sớm trên thế giới. Một mặt, các lý thuyết được đề xuất vào năm 1993 của Galor và Zeira hay Banerjee và Newman dự báo quan hệ ngược chiều tuyến tính. Mặt khác, lý thuyết của Greenwood và Jovanovic đưa ra năm 1990 tiên đoán về quan hệ hình chữ U ngược, cho rằng phát triển tài chính làm gia tăng bất bình đẳng trong giai đoạn đầu của quá trình phát triển kinh tế, và chỉ có tác động thu hẹp khoảng cách thu nhập khi khu vực tài chính đã phát triển bão hòa. Một lý thuyết “thẩm thấu” (trickle-down theory) do Aghion và Bolton đề xuất năm 1997 cũng giúp giải thích cơ chế tác động của phát triển tài chính đến bất bình đẳng thu nhập thông qua kênh thu nhập của dân cư. Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả trong phát triển kinh tế – xã hội trong gần 30 năm sau Đổi mới. Tốc độ tăng trưởng cao trong nhiều năm liền đã đưa Việt Nam từ một quốc gia có hơn 58% dân số nghèo, đói ở thời điểm năm 1993 giảm liên tục xuống chỉ còn khoảng hơn 8% vào năm 2014. Sự phát triển của hệ thống tài chính, khu vực tài chính nói chung có vai trò đáng kể trong các thành tựu này. Tuy nhiên, những thành tựu ngoạn mục về tăng trưởng và giảm nghèo nhanh đã không đảm bảo thu nhập trong xã hội được phân phối đồng đều. Hệ số Gini chung đã tăng liên tục từ mức 0,34 vào năm 1993 lên 0,433 vào năm 2010; giảm nhẹ vào năm 2012 xuống còn 0,423, nhưng khoảng cách thu nhập của nhóm ngũ phân vị giàu nhất và nghèo nhất vẫn tăng lên, trong khi tỷ trọng thu nhập của 40% dân số nghèo nhất tiếp tục giảm xuống trong giai đoạn 2010-2012.