Theo dõi thi hành pháp luật (THPL) là hoạt động gắn liền với việc thực hiện một trong những chức năng đối nội quan trọng, đặc thù của nhà nước, đó là chức năng bảo đảm trật tự pháp luật. Nhà nước xây dựng, ban hành pháp luật và bảo đảm cho pháp luật được thực thi trong đời sống xã hội thông qua các hoạt động như: ban hành văn bản hướng dẫn THPL; tuyên truyền, phổ biến pháp luật; thanh tra, kiểm tra, theo dõi, giám sát và xử lý vi phạm pháp luật. Vì vậy, theo dõi THPL luôn là một hoạt động quan trọng, không thể thiếu trong quá trình tổ chức thi hành, đưa pháp luật vào cuộc sống. Thông qua theo dõi THPL, các cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền thực hiện việc xem xét, đánh giá thực trạng THPL, tìm ra những nguyên nhân của vướng mắc, bất cập phát sinh trong quá trình THPL, qua đó có những giải pháp phù hợp để điều chỉnh các quan hệ xã hội phù hợp với ý chí của nhà nước, bảo đảm cho pháp luật được thi hành nghiêm chỉnh trong đời sống xã hội. Ở Việt Nam hiện nay, hệ thống pháp luật nói chung đang từng bước được hoàn thiện, đáp ứng yêu cầu của công cuộc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa (XHCN) mà Đảng và Nhà nước đang tiến hành. Đối với lĩnh vực theo dõi THPL, từ văn bản có giá trị pháp lý cao nhất là Hiến pháp năm 20131 cho tới các đạo luật2, các văn bản dưới luật đã có những quy định điều chỉnh các quan hệ xã hội phát sinh trong hoạt động theo dõi THPL. Quá trình tổ chức thực hiện pháp luật về theo dõi THPL đã có tác động tích cực, góp phần xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật và nâng cao hiệu quả THPL ở nước ta trong thời gian qua.