Khái niệm về tài chính doanh nghiệp
Tài chính doanh nghiệp (TCDN) gắn liền với hoạt động sản xuất kinh doanh (SXKD)
của DN. Đó là một hệ thống các quan hệ kinh tế dưới hình thức giá trị nảy sinh trong quá
trình hoạt động SXKD, được biểu hiện như những luồng chuyển dịch giá trị gắn liền với việc
tạo lập, phân phối và sử dụng các loại vốn kinh doanh, các loại quỹ tiền tệ nhằm phục vụ cho
yêu cầu thực hiện các hoạt động SXKD của DN [11]. Các quan hệ tài chính chủ yếu gồm:
– Quan hệ giữa DN với Nhà nước: Đây là mối quan hệ phát sinh khi DN thực
hiện nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước, khi Nhà nước góp vốn vào DN.
– Quan hệ giữa DN với thị trường tài chính: Quan hệ này được thể hiện thông qua
việc DN tìm kiếm các nguồn tài trợ. Trên thị trường tài chính, DN có thể vay ngắn hạn, phát
hành cổ phiếu, trái phiếu để đáp ứng nhu cầu vốn dài hạn. Ngược lại, DN phải trả lãi vay và vốn
vay. DN cũng có thể gửi tiền ngân hàng, đầu tư tài chính bằng số tiền tạm thời chưa sử dụng.
– Quan hệ giữa DN với các thị trường khác: DN có quan hệ chặt chẽ với các
DN khác trên thị trường hàng hóa, dịch vụ, lao động. Thông qua thị trường, DN có thể
xác định được nhu cầu hàng hóa, hoạch định ngân sách đầu tư, kế hoạch sản xuất.
– Quan hệ trong nội bộ DN: Đây là quan hệ giữa các bộ phận sản xuất-kinh
doanh, giữa cổ đông và người quản lý, giữa quyền sử dụng vốn và quyền sở hữu vốn.
Các mối quan hệ này được thể hiện thông qua hàng loạt các chính sách của DN như
chính sách cổ tức, phân phối lợi nhuận, chính sách đầu tư, cơ cấu vốn, chi phí,.[26].
Vậy, TCDN gắn liền với hoạt động SXKD của DN, là một nội dung cơ bản trong
quá trình hoạt động của DN. Xét theo phạm vi hoạt động, bản chất của TCDN là các mối
quan hệ kinh tế. Biểu hiện của TCDN là các luồng chuyển dịch giá trị gắn liền với việc
tạo lập, phân phối và sử dụng các nguồn tài chính, các loại quỹ tiền tệ (nguồn hình thành,
việc sử dụng để mua nguyên vật liệu, tài sản cố định, trả lương, đầu tư, ) và kết quả của
việc sử dụng các quỹ tiền tệ. Như vậy, TCDN đề cập đến nguồn vốn, tài sản và lợi nhuận.