Giải phẫu trực tràng – hậu môn
1.1.1. Giải phẫu trực tràng
Trực tràng là đoạn cuối cùng của đại tràng nối tiếp với đại tràng sigma từ
đốt sống cùng 3 tới hậu môn. Trực tràng dài khoảng 12cm-15cm, đường kính
đoạn trên bằng đại tràng sigma (khoảng 4cm khi rỗng), đoạn dưới phình to tạo
nên bóng trực tràng.
Trực tràng được chia làm ba phần tùy theo khoảng cách từ rìa hậu môn
đến điểm thấp nhất của khối u: 1/3 trên: cách rìa hậu môn 12-16cm, 1/3 giữa
cách rìa hậu môn từ trên 6 đến dưới 12cm, và 1/3 dưới cách rìa hậu môn ≤
6cm. Một số quan điểm khác: 1/3 dưới cách rìa hậu môn 0-5cm; 1/3 giữa cách
rìa hậu môn từ > 5-10cm; 1/3 trên cách rìa hậu môn > 10-15cm.
Trực tràng gồm 4 lớp: lớp thanh mạc, lớp cơ, lớp dưới niêm mạc và
niêm mạc [6].
1.1.2. Nếp phúc mạc
Một phần ba trên trực tràng được bao phủ bởi trên cả hai bình diện trước
và hai mặt bên, phần trực tràng giữa chỉ có mặt trước được phủ bởi phúc mạc.
Trong khi đó, nếp phúc mạc dừng lại ngang mức cách rìa hậu môn 12
đến 15 cm. Một phần ba trực tràng dưới nằm hoàn toàn ngoài phúc mạc, nếp
phúc mạc ở phía trước được xác định cách rìa hậu môn; 7-9 cm ở nam và 5-
7,5 cm ở nữ [7]. Hiểu rõ về giải phẫu nếp gấp của phúc mạc sẽ tối ưu hóa việc
sử dụng các kỹ thuật này trong điều trị ung thư trực tràng [8], [9].