Nghệ tâm (Dendrobium loddigesii Rolfe) và Hạc vỹ (Dendrobium
aphyllum (Roxb.) Fisher) thuộc chi Hoàng thảo (Dendrobium) là hai loài lan
rừng đẹp, có giá trị y học và giá trị thương mại cao. Theo y học cổ truyền
Trung Quốc, Nghệ tâm có tác dụng ngăn ngừa tế bào ung thư dạ dày, ung
thư phổi, chất chống đông máu (Tsai et al., 2010); ung thư tuyến giáp, ung
thư tuyến tiền liệt, ung thư thực quản, ung thư tuyến tụy, có tác dụng điều trị
bệnh tiểu đường (Veronika Cakova et al., 2017); làm trắng da (Ho Kyung
Jung et al., 2015). Hạc vỹ dùng trị ho, đau họng, bỏng lửa, toàn cây điều trị
kinh phong trẻ em, ăn uống bị ngộ độc (Sách Đỏ Việt Nam, 2007).
Trong xu thế nhu cầu sử dụng làm cây hoa cảnh và dược liệu tăng mạnh
những năm gần đây, hai loài Nghệ tâm và Hạc vỹ đã bị khai thác ồ ạt, dẫn
đến nguồn nguyên liệu đang trở nên cạn kiệt. Mặt khác, do tỷ lệ nảy mầm từ
hạt trong tự nhiên rất thấp và vùng phân bố của Nghệ tâm và Hạc vỹ bị thu
hẹp nên hai loài lan này đang trong tình trạng gần như mất dần trong tự
nhiên. Vì vậy, việc nghiên cứu công nghệ nhân giống phục vụ cho công tác
bảo tồn và phát triển hai loài lan này là rất cần thiết. Một trong các biện pháp
hữu hiệu để nhân nhanh và bảo tồn các loài lan quý hiếm nói chung và Nghệ
tâm, Hạc vỹ nói riêng là kỹ thuật nhân giống in vitro và tạo hạt giống nhân
tạo, kéo dài quá trình bảo quản và cung cấp hạt giống cho sản xuất. Nhằm
góp phần làm phong phú nguồn dược liệu quý của Việt Nam, làm đẹp môi
trường cảnh quan, nâng cao thu nhập cho người trồng lan, chúng tôi thực
hiện đề tài:“Nghiên cứu đặc điểm sinh học và kỹ thuật nhân giống phục vụ
bảo tồn hai loài lan Nghệ tâm (Dendrobium loddigesii Rolfe), Hạc vỹ
(Dendrobium aphyllum (Roxb.) Fisher) của Việt Nam”