Vùng ðông Bắc Bắc bộ có vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam. ðây là vùng có nhiều tiềm năng, trong ñó nổi bật là những tiềm năng về rừng, khoáng sản và ñất trồng cây công nghiệp. Trong tập ñoàn cây công nghiệp của vùng, cây chè chiếm vị trí hàng ñầu với tổng diện tích chè là 76.574 ha, chiếm 58,85% so với tổng diện tích chè của cả nước. Bởi vậy, sản xuất chè ở vùng ðông Bắc Bắc bộ có ý nghĩa quyết ñịnh ñối với chiến lược phát triển sản xuất chè củacả nước. ðể phát triển sản xuất chè nhanh và bền vững, tươngxướng với tiềm năng của vùng và ñạt hiệu quả cao, ñòi hỏi phải giải quyết nhiều vấn ñề cả về lý luận và thực tiễn, trong ñó, một trong những vấnñề có ý nghĩa quan trọng ñó là nghiên cứu phát triển và hoàn thiện các hình thức tổ chức lãnh thổ sản xuất chè của vùng. Quá trình phát triển các hình thức tổ chức lãnh thổsản xuất chè ở vùng ðông Bắc Bắc bộ ñã trải qua nhiều giai ñoạn. Trong những năm gần ñây, Chính phủ ñã ban hành nhiều chủ trương và biện phápthúc ñẩy phát triển sản xuất chè. Vùng ñã hình thành nhiều vùng chè tập trung quan trọng thuộc các tỉnh Phú Thọ, Yên Bái, Thái Nguyên, Tuyên Quang, HàGiang,. Nhưng thực tế việc tổ chức lãnh thổ các hình thức sản xuất chètại các vùng chè này còn nhiều vấn ñề phải bàn và cần ñược giải quyết: sản xuất phân tán; hiệu quả sản xuất chưa cao; chưa kiểm soát ñược chất lượng sản phẩm; giá trị gia tăng trong khâu sản xuất chè nguyên liệu chiếm tỷ lệ rấtthấp trong toàn chuỗi giá trị; mất cân ñối giữa sản xuất chè nguyên liệu và các cơ sở chế biến; chưa giải quyết ñược mối quan hệ gắn kết giữa vùng chè tập trung với các khu vực và ñiểm trồng chè phân tán. Hay vấn ñề lựa chọn các vùng ưu tiên phát triển sản 2 xuất chè như thế nào ñể vừa khai thác hiệu quả các vùng ñất dốc, phủ xanh ñất trống ñồi núi trọc góp phần cải tạo môi trường sinh thái và vừa ñạt hiệu quả kinh tế – xã hội cao. ðối với cây chè, ñã có rất nhiều nghiên cứu ñề cập ñến từng khía cạnh sản xuất, chế biến, tiêu thụ và quản lý ngành chè, cụ thể như luận án tiến sĩ của Nguyễn Kim Trọng, (1992) [48] ñề cập ñến vấn ñềxây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật của ngành chè Việt Nam ñến năm 2010, của Nguyễn Hữu Tài, (1993) [30], bàn về vấn ñề giao ñất và tư liệu sản xuất cho hộ gia ñình trồng chè, hay những giải pháp tăng cường mối quan hệ hợptác trong sản xuất và tiêu thụ chè ở vùng chè trọng ñiểm tỉnh Thái Nguyêncủa Trần Quang Huy, (2010) [13]; Những vấn ñề kinh tế phát triển cây chè ở Thái Nguyên của Phạm Thị Lý, (2001) [18],. và rất nhiều các dự án hỗ trợ, các công trình nghiên cứu về sản xuất kinh doanh chè, của các tổ chức phi chính phủ của một số nước như: Hà Lan, Thuỵ ðiển, Nhật Bản, Tây Ban Nha, ñã và ñang thực hiện trên ñịa bàn vùng ðông Bắc Bắc bộ. Tuy nhiên cho ñến nay, việc nghiên cứu các vấn ñề về tổ chức sản xuất, phân bố sản xuất chè trên phạm vi cả nước, cũng nhưở vùng ðông Bắc Bắc Bộ chưa ñược ñề cập một cách thoả ñáng. Các công trình nghiên cứu về lĩnh vực này còn ít và mới ñề cập ñến từng khía cạnh củavấn ñề, chưa có nghiên cứu nào ñề cập tới vấn ñề phát triển các hình thức tổ chức lãnh thổ sản xuất chè theo hướng phát triển bền vững ở vùng ðông Bắc Bắc bộ. ðứng trước tình hình này, một số câu hỏi ñặt ra cầnnghiên cứu là: • Dựa trên những căn cứ khoa học gì ñể phát triển bền vững các hình thức tổ chức lãnh thổ sản xuất chè? • Sự phát triển các hình thức tổ chức lãnh thổ sản xuất chè ở vùng ðông Bắc Bắc bộ hiện nay như thế nào?