Đối với các ngân hàng thƣơng mại, cho vay là hoạt động đem lại nguồn thu nhập
chủ yếu, đồng thời cũng là hoạt động tiềm ẩn rủi ro lớn, gây mất vốn ở mức độ cao, sẽ
dẫn tới mất an toàn cho ngân hàng. Do vậy, hiệu quả cho vay là nội dung đặc biệt quan
trọng đƣợc quan tâm trong hoạt động của NHTM ở mọi nơi, mọi lúc. Trên thế giới,
hoạt động tín dụng và đầu tƣ thông thƣờng chỉ mang lại khoảng 60% thu nhập nhƣng ở
Việt Nam, trong giai đoạn hiện nay, thu nhập từ hoạt động tín dụng trong đó có thu lãi
từ hoạt động cho vay mang lại trung bình trên 75% thu nhập hoạt động ngân hàng.
Chính vì vậy, nếu hoạt động cho vay gặp rủi ro, hiệu quả không tốt sẽ mang đến cho
ngân hàng những thiệt hại vô cùng nặng nề, có khi dẫn đến phá sản.
Bản thân các NHTM Việt Nam còn non yếu, qui mô tài chính hạn hẹp; trình độ
quản lý, công nghệ đều hạn chế, vấn đề kiểm soát trong đó có nhiều bất cập nhƣng lại
đặt các mục tiêu tăng trƣởng mạnh, cạnh tranh bằng mọi cách để mở rộng qui mô, thị
phần Trong khi đó, sự bùng nổ về số lƣợng các ngân hàng và dịch vụ ngân hàng, đặc
biệt là sự tăng lên nhanh chóng của các NHTM nƣớc ngoài với tiềm lực tài chính mạnh
và công nghệ hiện đại, sản phẩm và dịch vụ đa dạng đã làm thu hẹp thị phần của những
NHTM trong nƣớc, đặc biệt là những ngân hàng còn non trẻ. Các NHTM Việt Nam
đang đối mặt với sự suy giảm chất lƣợng tín dụng nhanh chóng do tác động của môi
trƣờng kinh doanh, hiệu quả đầu tƣ tín dụng chƣa đƣợc cao, chƣa bền vững so với khả
năng, chênh lệch lãi suất đầu vào và đầu ra còn thấp. Bên cạnh đó, dƣ nợ cho vay của
các NHTM Việt Nam rất lớn nhƣng chƣa có NHTM nào định giá khoản vay theo rủi ro
của từng khách hàng và xác định đƣợc biên độ rủi ro hợp lý cho các khách hàng. Một
số tổ chức tài chính quốc tế nhiều lần khuyến nghị với các NHTM Việt Nam: cần cân
nhắc đến việc ƣớc lƣợng biên độ rủi ro cho vay theo từng khách hàng. Vì nhƣ vậy hiệu
quả cho vay của các NHTM sẽ gắn chặt chẽ với phát triển lành mạnh, bền vững của
ngân hàng. Hiện nay các NHTM Việt Nam thực hiện quản lý danh mục cho vay chủ
yếu bằng phƣơng pháp định tính, chƣa dựa trên cơ sở mối tƣơng quan giữa rủi ro và lợi
nhuận; chƣa thực hiện đo lƣờng và đánh giá hiệu quả danh mục điều chỉnh rủi ro, quản
lý danh mục chủ động, nên hiệu quả cho vay chƣa cao.