Khái niệm và phân loại bệnh tâm vị không giãn
1.1.1. Khái niệm TVKG
Hướng dẫn thực hành lâm sàng của Đại học Tiêu hóa Hoa Kỳ ấn hành
vào năm 1999 định nghĩa về bệnh TVKG như sau:
“TVKG (Achalasia) là một rối loạn vận động thực quản nguyên phát
không rõ căn nguyên có đặc điểm trên thăm dò áp lực thực quản là giãn cơ thắt
thực quản dưới không đầy đủ và mất nhu động thực quản, trên XQ thực quản
cản quang có đặc điểm mất nhu động thực quản, giãn thực quản, mở cơ thắt thực
quản dưới ở mức tối thiểu với hình ảnh “mỏ chim” và ứ đọng thuốc cản quang”.
1.1.2. Phân loại TVKG
Theo phân loại Chicago 3.0 (2014) TVKG được phân thành 3 type [13]:
– Type 1: 100% nhịp nuốt thất bại
– Type 2: 100% nhịp nuốt thất bại và từ 20% số nhịp nuốt tăng áp lực
dọc lòng thực quản
– Type 3: Không có nhịp nuốt bình thường và từ 20% nhịp nuốt đến
sớm với sức co bóp đoạn xa (DCI) trên 450mmHg.s.cm.
Loại 2 là phổ biến nhất với khoảng 50% – 70% các trường hợp TVKG ;
tiếp đến là loại 1 với 20%-40%. Loại 3 ít phổ biến nhất với chỉ khoảng 5%
các trường hợp [14].
Ngoài ra, nếu dựa vào cơ chế bệnh sinh có thể có 2 loại TVKG nguyên
phát và thứ phát [15]:
– TVKG nguyên phát thường vô căn và đặc trưng bởi sự thoái hóa các
tế bào hạch ức chế trong đám rối thần kinh thực quản.
– TVKG thứ phát còn gọi là co thắt giả thường liên quan tới bệnh ác
tính của ngã ba dạ dày thực quản. Các nguyên nhân phổ biến liên quan tới ung
thư biểu mô dạ dày, thực quản, bệnh di căn và rối loạn nhiễm trùng như
Chagas, bệnh tự miễn hoặc sau phẫu thuật cắt dạ dày, tiêm xơ thực quản