Hiến pháp là đạo luật cơ bản, tối cao của mỗi quốc gia đòi hỏi phải được bảo vệ đặc biệt. Nhà nước pháp quyền có mục tiêu cao nhất nhằm bảo vệ các quyền và tự do của công dân được ghi nhận trong Hiến pháp. Các quyền con người cũng là một nội dung quan trọng, một cấu phần cơ bản trong bất kỳ bản Hiến pháp của quốc gia nào. Vì vậy, giám sát thực hiện các quy định của Hiến pháp cũng chính là hướng đến mục tiêu bảo đảm quyền con người. Nhu cầu phải có một cơ chế pháp lý (CCPL) giám sát thực hiện (GSTH) các quy định của Hiến pháp nhằm đảm bảo cho Hiến pháp được tôn trọng và thực hiện ở mức cao nhất cũng chính là bảo đảm để quyền tự do của công dân không bị vi phạm từ phía các cơ quan nhà nước. Trước thực trạng CCPL GSTH Hiến pháp ở nước ta còn tồn tại nhiều bất cập, Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN) đã nhận thấy sự cần thiết phải đổi mới cơ chế giám sát Hiến pháp ở Việt Nam. Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng, Ban Chấp hành Trung ương đã đề cập đến vấn đề này trong Báo cáo chính trị với định hướng: “Xây dựng cơ chế phán quyết về những vi phạm Hiến pháp trong hoạt động lập pháp, hành pháp và tư pháp”. Đại hội ĐCSVN lần thứ XI năm 2011 chính thức công bố chủ trương về kiểm soát quyền lực: “Nghiên cứu xây dựng, bổ sung các thể chế và cơ chế vận hành cụ thể để đảm bảo nguyên tắc tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân và nguyên tắc quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công, phối hợp và kiểm soát giữa các cơ quan trong việc thực hiện quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp”. Bên cạnh đó, Hiến pháp năm 2013 đã tạo lập cơ sở hiến định để hình thành cơ chế bảo vệ Hiến pháp do luật định (Điều 119). Đồng thời, giao trách nhiệm bảo vệ Hiến pháp cho Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ, Toà án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân, các cơ quan khác của nhà nước. Như vậy, Hiến pháp sửa đổi lần này tuy chưa hình thành cơ chế bảo vệ Hiến pháp chuyên trách như Nghị quyết của Đảng đã đề ra nhưng đã tạo cơ sở hiến định để xây dựng một cơ chế bảo vệ Hiến pháp do luật định. Đây là cơ sở chính trị quan trọng cho việc đổi mới CCPL GSTH Hiến pháp nói chung ở Việt Nam