2.1.2. Đặc trưng của cơ cấu kinh tế nông nghiệp và biểu hiện của cơ cấu kinh tế nông nghiệp tiến bộ, hợp lý 2.1.2.1. Đặc trưng của cơ cấu kinh tế nông nghiệp Thứ nhất, CCKTNN mang tính khách quan nhưng chịu sự tác động chủ quan của con người Cũng như CCKT nói chung, CCKTNN được hình thành, vận động, chuyển dịch mang tính khách quan dưới sự tác động của các yếu tố như trình độ phát triển của LLSX, sự phân công lao động xã hội và các điều kiện tự nhiên, kinh tế – xã hội của quốc gia hoặc địa phương tương ứng. Ứng với mỗi một trình độ nhất định của LLSX và phân công lao động xã hội trong những giai đoạn nhất định; với những điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội, tiềm năng, lợi thế về nông nghiệp của mỗi quốc gia, khu vực, địa phương sẽ có một CCKTNN tương ứng. Khi trình độ LLSX còn thấp kém, phân công lao động chưa phát triển trong thời kỳ công xã nguyên thủy, CCKTNN khá thuần nhất, chưa có sự tách biệt thành các chuyên ngành cụ thể. Theo sự phát triển của lịch sử nhân loại, LLSX phát triển, có sự phân công lao động giữa trồng trọt và chăn nuôi, giữa trồng trọt, chăn nuôi với khai thác lâm, thủy sản… làm cho CCKTNN từng bước chuyển dịch từ đơn ngành thành đa ngành. Mặt khác, chính sự phát triển của xã hội, với nhu cầu ngày càng cao về đời sống vật chất và sự phát triển của kinh tế hàng hóa, dưới tác động của quy luật giá trị, quy luật cạnh tranh, cung – cầu để khai thác lợi thế cạnh tranh, mỗi quốc gia, vùng, địa phương căn cứ vào đặc điểm tự nhiên, với những ưu đãi về điều kiện khí hậu thổ nhưỡng khác nhau cho phép tập trung sản xuất một số mặt hàng nông sản có lợi thế, điều đó làm cho CCKTNN ở các quốc gia, các vùng, địa phương có sự chuyển dịch khác nhau. Mặc dù CCKTNN mang tính khách quan, hình thành, tồn tại, vận động phụ thuộc vào các điều kiện khách quan. Tuy nhiên, những vấn đề kinh tế khách quan và các quy luật kinh tế lại được biểu hiện và vận động thông qua hoạt động của con người. Vì vậy, quá trình nhận thức, vận dụng các quy luật kinh tế của con người, nhất là trong hoạch định, thực thi cơ chế, chính sách phát triển kinh tế – xã hội, phân bổ nguồn lực của các quốc gia sẽ tác động thúc đẩy hoặc kìm hãm đến việc hình thành, biến đổi CCKTNN theo những mục tiêu khác nhau trong từng giai đoạn nhất định.