1. Lí do chọn đề tài Chủ tịch Hồ Chí Minh – vị anh hùng giải phóng dân tộc vĩ đại, nhà văn hóa kiệt suất của dân tộc Việt Nam và của nhân loại đã để lại cho chúng ta một di sản tinh thần vô giá, một hệ tư tưởng có giá trị về nhiều mặt. Trong đó tư tưởng về đại đoàn kết là tư tưởng nổi bật, có giá trị trường tồn đối với quá trình phát triển của dân tộc ta. Tư tưởng đại đoàn kết đã trở thành tình cảm, suy nghĩ của mọi người Việt Nam yêu nước, là sợi dây liên kết cả dân tộc tạo nên sức mạnh to lớn đưa tới thắng lợi vẻ vang của Cách mạng tháng Tám năm 1945, dân tộc Việt Nam độc lập hoàn toàn, đất nước Việt Nam thống nhất trọn vẹn năm 1975. Thực tiễn, minh chứng rõ rằng: khi nào Đảng ta, dân tộc ta đoàn kết một lòng, thực hiện triệt để tư tưởng đại đoàn kết của Người, thì cách mạng lúc đó thuận lợi, thu được nhiều thành công. Ngược lại lúc nào, nơi nào dân ta vi phạm đoàn kết, xa rời tư tưởng đại đoàn kết Hồ Chí Minh, thì lúc đó nơi đó cách mạng gặp khó khăn, thậm chí tổn thất. Trong giai đoạn hiện nay, để thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đòi hỏi Đảng, Nhà nước phải xây dựng và phát huy cao độ sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc. Trong thời gian qua, nhìn chung, khối đại đoàn kết toàn dân tộc trên nền tảng liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ tri thức được mở rộng hơn, là nhân tố quan trọng thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. Tuy nhiên, trong khi sự nghiệp đổi mới đang có yêu cầu cao về tập hợp sức mạnh của nhân dân thì việc đoàn kết tập hợp nhân dân vào Mặt trận và các đoàn thể, các tổ chức xã hội còn nhiều hạn chế ở một số vùng có đồng bào theo đạo, đồng bào dân tộc thiểu số. Do vậy chỉ có thể huy động sức mạnh đại đoàn kết theo tư tưởng Hồ Chí Minh chúng ta mới đưa đất nước tiến nhanh, tiến mạnh trên con đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa, theo định hướng xã hội chủ nghĩa, xây dựng dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ, văn minh. Huyện Văn Yên có vị trí, vai trò quan trọng, nằm trên trục giao thông quan trọng cả đường thủy (sông Hồng), đường bộ (đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai), đường sắt (có tuyến đường sắt Hà Nội – Lào Cai). Huyện lại có đông dân tộc anh em sinh sống với phong tục tập quán, trình độ học vấn, điều kiện kinh tế, chế độ tôn giáo và tín ngưỡng khác nhau. nên dễ bị các thế lực phản động lôi kéo, dụ dỗ gây mất tình đoàn kết trong cơ sở Đảng cũng như trong tổ chức quần chúng trên địa bàn huyện. Do đó vấn đề xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc trên địa bàn huyện là rất quan trọng và cần thiết. Việc hiểu rõ và vận dụng tư tưởng đại đoàn kết Hồ Chí Minh để xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc nói chung và xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc trên địa bàn huyện Văn Yên tỉnh Yên Bái nói riêng là vấn đề hết sức quan trọng, có ý nghĩa to lớn trong giai đoạn hiện nay. Vì vậy tác giả đã mạnh dạn chọn vấn đề: “Vận dụng tư tưởng đại đoàn kết Hồ Chí Minh xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc trên địa bàn huyện Văn Yên tỉnh Yên Bái” làm khóa luận tốt nghiệp của mình. 2. Tình hình nghiên cứu vấn đề Đại đoàn kết dân tộc là vấn đề có ý nghĩa chiến lược quan trọng của cách mạng nước ta. Do đó, đã có rất nhiều công trình nghiên cứu, bài viết liên quan đến vấn đề này. Có nhiều bài viết của các vị lãnh đạo Đảng và Nhà nước đã nhấn mạnh tầm quan trọng, vai trò và ý nghĩa của đại đoàn kết dân tộc, như: trong tác phẩm Trường Chinh Tuyển Tập (1937 – 1954), Nxb Sự Thật, Hà Nội có bài viết “Mặt trận dân tộc thống nhất và vấn đề đại đoàn kết”. Tổng bí thư Nông Đức Mạnh (2008) đã có bài viết “Thành tựu của đất nước là sức mạnh của đại đoàn kết dân tộc”, Tạp chí cộng sản, số 2 (146). Đồng thời cũng khẳng định lời nói của Chủ tịch Hồ Chí Minh “ Đồng bào Kinh hay Thổ, Mường hay Mán, Gia Rai hay Êđê, XêĐăng hay BaNa và các dân tộc thiểu số khác đều là con cháu Việt Nam, đều là anh em ruột thịt Sông có thể cạn, núi có thể mòn, nhưng lòng đoàn kết của chúng ta không bao giờ giảm bớt”; Tô Huy Rứa (2009) đã khẳng định “Đại đoàn kết dân tộc là nguồn sức mạnh, động lực chủ yếu, yếu tố có ý nghĩa quyết định bảo đảm thắng lợi bền vững của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, Tạp chí cộng sản, số 22 (190); Phùng Hữu Phú (chủ biên) (1995) với tác phẩm “Chiến lược đại đoàn kết Hồ Chí Minh”, Nxb Sự Thật, Hà Nội. Ngoài ra, còn có các bài viết liên quan như: “Chủ tịch Hồ Chí Minh, người sáng lập Mặt trận dân tộc thống nhất và suốt đời xây đắp khối đại đoàn kết dân tộc” của Vũ Kim Trọng, Tạp chí xây dựng Đảng, năm 2010; “Tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết rộng rãi và chặt chẽ”, của Hạnh Nguyễn, Tạp chí Mặt trận, số 72, năm 2009. Trên địa bàn miền núi huyện Văn Yên (tỉnh Yên Bái) cho đến nay đã có một số công trình, bài viết đề cập đến nhưng ở nhiều góc độ khác nhau. Những tài liệu nêu trên sẽ giúp ích cho việc tham khảo trong quá trình thực hiện nghiên cứu của tác giả. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu – Mục đích: Đề tài đi sâu tìm hiểu nội dung, ý nghĩa của việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh nhằm xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc để tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân, các dân tộc, các tôn giáo, các nhân tố hăng hái tham gia phong trào cách mạng, xây dựng và củng cố chính quyền, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, tăng cường sự nhất trí về mặt chính trị và tinh thần của xã hội ta, phát huy quyền làm chủ của nhân dân trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc. Vạch ra những nguyên nhân làm hạn chế việc vận dụng tư tưởng đại đoàn kết Hồ Chí Minh, cũng như đề xuất những biện pháp nhằm củng cố, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc trên địa bàn huyện Văn Yên tỉnh Yên Bái. – Nhiệm vụ nghiên cứu: Làm rõ quan điểm cơ bản của Hồ Chí Minh về đại đoàn kết dân tộc. Tìm hiểu việc vận dụng tư tưởng đại đoàn kết Hồ Chí Minh xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc trên địa bàn huyện Văn Yên tỉnh Yên Bái. Đề xuất những biện pháp nhằm củng cố, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc trên địa bàn huyện Văn Yên tỉnh Yên Bái. Nghiên cứu đề tài này tác giả còn hi vọng sẽ góp một tài liệu nhỏ của mình về tư tưởng đại đoàn kết Hồ Chí Minh cho việc vận dụng vào công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị tại địa phương mình. 4. Khách thể và đối tượng nghiên cứu – Khách thể nghiên cứu: Ở địa bàn huyện Văn yên tỉnh Yên Bái. – Đối tượng nghiên cứu: Đề tài nghiên cứu việc vận dụng tư tưởng đại đoàn kết Hồ Chí Minh nhằm xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc trên địa bàn huyện Văn Yên tỉnh Yên Bái. 5. Phương pháp nghiên cứu Đề tài nghiên cứu với sự vận dụng tổng hợp các phương pháp duy vật biện chứng, phương pháp lôgich và lịch sử, so sánh và tổng hợp cùng với phương pháp điều tra xã hội học. 6. Kết cấu của đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận, các phụ lục, tài liệu tham khảo, nội dung của đề tài gồm 2 chương. Chương 1: Những vấn đề cơ bản trong tư tưởng đại đoàn kết Hồ Chí Minh. Chương 2: Vận dụng tư tưởng đại đoàn kết Hồ Chí Minh xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc trên địa bàn huyện Văn Yên tỉnh Yên Bái.