Kể từ khi có Luật hợp tác xã mới (1/1/1997), kinh tế tập thể mà nòng cốt là Hợp
tác xã (HTX) kiểu mới phát triển dưới nhiều hình thức, trình độ khác nhau trong các
ngành các lĩnh vực, nhất là trong nông nghiệp, nông thôn, đã đáp ứng một phần nhu
cầu của người lao động, hộ sản xuất kinh doanh, góp phần quan trọng vào quá trình
phát triển đất nước.
Tuy nhiên hiện nay kinh tế HTX đặc biệt là các HTX trong nông nghiệp còn
nhiều mặt yếu kém, năng lực nội tại hạn chế, số HTX làm ăn có hiệu quả còn ít, lợi
ích đem lại cho các thành viên chưa nhiều. Những hạn chế, yếu kém đó có thể do
những thiếu sót khuyết điểm của các Đảng và Chính quyền từ Trung ương đến địa
phương: nhận thức về vì trí, vai trò tất yếu khách quan của kinh tế tập thể mà nòng
cốt là kinh tế HTX chưa thống nhất, việc tuyên truyền chính sách của Đảng và Nhà
nước, giải thích mô hình HTX kiểu mới chưa được quan tâm đúng mức, bộ máy quản
lý của Nhà nước đối với các HTX hầu như không còn, Nhà nước vừa lúng túng vừa
buông lỏng trong tổ chức chỉ đạo, chưa làm tốt việc tổ chức thi hành luật HTX, chưa
quan tâm đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ và kịp thời tháo gỡ khó khắn, vướng
mắc cho HTX; chưa huy động được sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị để
đẩy mạnh phát triển của HTX, tâm lý hoài nghi, mặc cảm với mô hình HTX kiểu cũ
trong xã hội còn phổ biến.
Nghị quyết Đảng IX đã xác định: “ Kinh tế tập thể phát triển với nhiều hình
thức đa dạng trong đó nòng cốt là các HTX” Kinh tế Nhà nước cùng với kinh tế tập
thể ngày càng trở thành nền tảng vững chắc của nền Kinh tế quốc dân. Các HTX
nông nghiệp trước hết tập trung làm các dịch vụ đầu vào, đầu ra phục vụ hoạt động
sản xuất kinh doanh tổng hợp, mở rộng các hình thức liên doanh liên kết giữa HTX
với các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế, nhất là doanh nghiệp Nhà
nước. Khi HTX phát triển đến trình độ cao hơn sẽ hình thành các doanh nghiệp của
HTX, các liên hiệp HTX