1. Tính cấp thiết của đề tài Trong thời đại toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế sâu rộng, hoạt động ngoại thương đã trở thành một bộ phận quan trọng không thể thiếu của mỗi quốc gia. Tỷ giá hối đoái, với tư cách là thước đo tương quan kinh tế giữa một quốc gia với phần còn lại của thế giới được coi là một công cụ chính sách vĩ mô quan trọng nhằm thực hiện các mục tiêu như thúc đẩy kinh tế phát triển, ổn định giá trị nội tệ, đảm bảo cân bằng đối nội và đối ngoại, kích thích xuất khẩu Chính vì vậy, việc điều chỉnh tỷ giá nhằm đạt được những thành quả kinh tế nhất định trong vài thập niên gần đây đã và đang là một vấn đề hết sức quan trọng. Đây cũng là đề tài được các nhà kinh tế đặc biệt quan tâm nghiên cứu nhằm tìm ra chính sách điều hành tỷ giá tối ưu nhất cho nền kinh tế của một quốc gia. Phá giá tiền tệ là một biện pháp điều chỉnh tỷ giá trong đó nó làm giảm giá đồng nội tệ, do đó thúc đẩy xuất khẩu, hạn chế nhập khẩu, phát triển sản xuất hướng ngoại, tạo công ăn việc làm, giảm thất nghiệp Tuy nhiên phá giá đồng nội tệ là một quyết định hết sức khó khăn và nhạy cảm vì nó ảnh hưởng đến rất nhiều khía cạnh khác nhau của hoạt động kinh tế, xã hội và đời sống người dân nói chung. Đồng thời nó cũng là một biện pháp mạnh đối với nền kinh tế, vì vậy nếu không có những biện pháp điều hành hợp lý sẽ có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Thực tế này đòi hỏi chúng ta phải nghiên cứu vấn đề phá giá một cách kỹ lưỡng về cả mặt lý luận và thực tiễn. Do phá giá tiền tệ ảnh hưởng trực tiếp đến xuất khẩu và nhập khẩu của một quốc gia nên một câu hỏi thường được đặt ra cho các nhà kinh tế và hoạch định chính sách là: “Liệu phá giá tiền tệ có giúp cải thiện tình hình Cán cân thương mại và Tài khoản vãng lai?” Có nhiều lý thuyết khác nhau về phá giá tiền tệ đã nỗ lực trả lời cho câu hỏi này, trong đó không thể không kể đến một lý thuyết đã xuất hiện khá sớm và giải thích câu hỏi này một cách khá đơn giản nhưng hợp lý – đó là lý thuyết về hiệu ứng tuyến J (J – curve effect). Xuất phát từ những vấn đề thực tiễn nêu trên em đã lựa chọn đề tài “Hiệu ứng tuyến J trong phá giá tiền tệ: Lý thuyết, thực tiễn một số nước và những khuyến nghị rút ra cho Việt Nam” làm nội dung của khóa luận tốt nghiệp này. 2. Mục đích nghiên cứu Về mặt lý thuyết, khóa luận xin đi vào nghiên cứu những lý thuyết cơ bản xoay quanh vấn đề hiệu ứng tuyến J trong phá giá tiền tệ như tỷ giá hối đoái, phá giá, Cán cân thanh toán quốc tế, đặc biệt là lý thuyết về hiệu ứng tuyến J trong phá giá tiền tệ. Về mặt thực tiễn, thông qua việc nghiên cứu thực tiễn phá giá tại một số quốc gia trên thế giới cụ thể là phá giá tại Mexico năm 1994, tại Thái Lan năm 1997 và tại Trung Quốc năm 1994 khóa luận xin rút ra một số nhận xét về lý thuyết hiệu ứng tuyến J trong thực tiễn phá giá đồng thời tổng kết một số bài học kinh nghiệm về phá giá cho Việt Nam. Cuối cùng, dựa trên những nghiên cứu về lý thuyết và thực tiễn về phá giá và hiệu ứng tuyến J khóa luận xin đưa ra khuyến nghị một số điều kiện để Việt Nam có thể phá giá thành công đồng thời trình bày quan điểm cá nhân về vấn đề liệu Việt Nam có nên tiến hành phá giá trong thời điểm hiện tại. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: Hiệu ứng tuyến J trong phá giá tiền tệ Phạm vi nghiên cứu: Thực tiễn phá giá tiền tệ và hiệu ứng tuyến J trong phá giá tiền tệ trong một số cuộc phá giá điển hình tại một số nước đang phát triển: Mexico năm 1994, Thái Lan năm 1997 và Argentina năm 2002. 4. Phương pháp nghiên cứu – Nghiên cứu tài liệu, phân loại, so sánh – Phương pháp thống kê, phân tích, tổng hợp số liệu – Lý thuyết kinh tế vĩ mô 5. Kết cấu của khóa luận tốt nghiệp Ngoài lời nói đầu, kết luận, mục lục và tài liệu tham khảo, khóa luận gồm 3 chương sau: Chương I: Những vấn đề lý luận cơ bản về phá giá tiền tệ và hiệu ứng tuyến J trong phá giá tiền tệ Chương II: Thực tiễn về hiệu ứng tuyến J trong phá giá tiền tệ tại một số quốc gia trên thế giới Chương III: Những khuyến nghị rút ra cho Việt Nam trên cơ sở phân tích hiệu ứng tuyến J trong phá giá tiền tệ