Mặc dù hoạt động cho thuê nói chung và hoạt động thuê tài chính nói riêng còn khá mới lạ ở Việt Nam nhưng trên thế giới hoạt động này xuất hiện từ rất lâu. Với xu thế phát triể của loại hình này ở nước ta trong những năm gần đây, trước yêu cầu của sự phát triển và đổi mới kinh tế, để hội nhập với sự phát triển chung của kinh tế thế giới, Bộ tài chính đã ban hành nhiều văn bản sửa đổi, bổ sung về chế độ kế toán doanh nghiệp nói chung cũng như chế đọ tài chính và kế toán tài sản cố định thuê mua tài chính nói riêng cho phù hợp với các chính sách mới. Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, Doanh nghiệp có nhiều lựa chọn khác nhau trong việc huy động (tạo) các nguồn vốn tài trợ cho hoạt động sản xuất kinh doanh, trong đó có phương pháp huy động (tạo) nguồn vốn thông qua việc bán và thuê lại chính tài sản của mình để phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Cách huy động này có ưu điểm là vẫn đảm bảo cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp vẫn diễn ra bình thường như trường hợp chưa bán tài sản và doanh nghiệp có thêm vốn để tài trợ cho hoạt động sản xuất kinh doanh, vì vậy, khi nền kinh tế càng phát triển thì phương pháp huy động vốn này càng được nhiều doanh nghiệp lựa chọn. Nội dung của đề tài trình bày dưới đây là kế toán giao dịch bán và thuê lại tài sản cố định thuê tài chính. I. KHÁI NIỆM TÀI SẢN CỐ ĐỊNH THUÊ TÀI CHÍNH: TK 212 Tài khoản này dùng để phản ánh giá trị hiện có và tình hình biến động tăng, giảm toàn bộ tài sản cố định thuê tài chính của doanh nghiệp. – Thuê tài chính: Là sự thỏa thuận giữa bên cho thuê và bên thuê về việc bên cho thuê chuyển giao quyền sử dụng tài sản, phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu tài sản cho bên thuê trong một khoảng thời gian nhất định để được nhận tiền một lần hoặc nhiều lần. Quyền sở hữu tài sản có thể chuyển giao vào cuối thời hạn thuê. Rủi ro bao gồm khả năng thiệt hại từ việc không tận dụng hết năng lực sản xuất hoặc lạc hậu kỹ thuật và sự biến động bất lợi về tình hình kinh tế ảnh hưởng đến khả năng thu hồi vốn. Lợi ích là khoản lợi nhuận ước tính từ hoạt động của tài sản thuê tỏng khoảng thời gian sử dụng kinh tế của tài sản và thu nhập ước tính từ sự gia tăng giá trị tài sản hoặc giá trị thanh lý có thể thu hồi được. II. PHÂN LOẠI TÀI SẢN CỐ ĐỊNH THUÊ TÀI CHÍNH: Việc phân loại căn cứ vào mức độ chuyển giao các rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu tài sản thuê từ bên cho thuê cho bên thuê. Rủi ro bao gồm khả năng thiệt hại từ việc không tận dụng hết năng lực sản xuất hoặc lạc hậu về kỹ thuật và sự biến động bất lợi về tình hình kinh tế ảnh hưởng đến khả năng thu hồi vốn. Lợi ích là khoản lợi nhuận ước tính từ hoạt động của tài sản thuê trong khoảng thời gian sử dụng knih tế của tài sản và thu nhập ước tính từ sự gia tăng giá trị tài sản hoặc giá trị thanh lý có thể thu hồi Điều kiện phân loại: Một hợp đồng thuê tài chính phải thoả mãn một trong năm điều kiện sau: Bên cho thuê chuyển giao quyền sở hữu tài sản cho bên cho thuê khi hết thời hạn thuê; Tại thời điểm khởi đầu thuê tài sản, bên thuê có quyền lựa chọn mua lại tài sản thuê với mức giá ước tính thấp hơn giá trị hợp lý vào cuối thời hạn thuê; Thời hạn thuê tài sản tối thiểu phải chiếm phần lớn thời gian sử dụng kinh tế của tài sản dù không có sự chuyển giao quyền sở hữu; Tại thời điểm khởi đầu thuê tài sản, giá trị hiện tại của khoản thanh toán tiền thuê tối thiểu chiếm phần lớn (tương đương) giá trị hợp lý của tài sản thuê; Tài sản thuê thuộc loại chuyên dùng mà chỉ có bên cho thuê có khả năng sử dụng không cần có sự thay đổi, sửa chữa lớn nào. Hợp đồng thuê tài sản được coi là hợp đồng thuê tài chính nếu thoả mãn ít nhất 1 trong 3 điều kiện sau: Nếu bên thuê huỷ hợp đồng và đền bù tổn thất phát sinh liên quan đến việc huỷ hợp đồng cho bên cho thuê; Thu nhập hoặc tổn thất do sự thay đổi giá trị hợp lý của giá trị còn lại của tài sản thuê gắn với bên thuê; Bên thuê có khả năng tiếp tục thuê lại tài sản sau khi hết hạn hợp đồng thuê với số tiền thuê thấp hơn giá trị thị trường.