Các nguyên tắc cơ bản của luật tố tụng hình sự là những phương châm, những định hướng chi phối tất cả hoặc một số hoạt động tố tụng hình sự được các văn bản pháp luật ghi nhận. Quá trình giải quyết vụ án hình sự thông qua các giai đoạn khác nhau, nhưng các giai đoạn đó đều có mục đích chung là xác định sự thật của vụ án, do vậy xác định sự thật của vụ án không chỉ là nguyên tắc quan trọng của tố tụng hình sự mà còn là nguyên tắc vô cùng quan trọng đối với bất kì luật hình thức nào. Tuy không được xác định là một nguyên tắc mang tính đặc thù của luật tố tụng hình sự nhưng nguyên tắc này đóng một vai trò quan trọng trong việc đảm bảo việc xử lý vụ án được công minh, không để lọt tội phạm đồng thời không làm oan người vô tội.