Hội đồng nhân dân là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương,đại diện cho ý chí,nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân địa phương,do nhân dân bầu ra,chịu trách nhiệm trước nhân dân địa phương và cơ quan nhà nước cấp trên (Điều 119 Hiến pháp năm 1992).Đây là một hình thức tổ chức chính quyền địa phương kiểu mới.Nó không phải là cơ quan đại diện ,tư vấn bên cạnh cơ quan hành chính hay là cơ quan “tự quản” như trong các chính quyền địa phương kiểu Phong kiến trước đây và một số nước Tư bản hiện nay mà là cơ qua đại diện quyền lực nhà nước của nhân dân trên địa bàn lãnh thổ địa phương; thực hiện những nhiệm vụ và quyền hạn theo quy định của Hiến Pháp và pháp luật đảm bảo sự lãnh đạo thống nhất của Trung ương đồng thời phát huy quyền chủ động,sáng tạo của địa phương. Để thực hiện những nhiệm vụ,quyền hạn và chức năng ấy,hội đồng nhân dân(HĐND) có một cơ cấu tổ chức chặt chẽ và hoạt động của nó.Tổ chức và hoạt động của HĐND hiện hành được ghi nhận trong hiến pháp nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt nam (Hiến pháp 1992 sửa đổi bổ sung năm 2001) chương IX (từ điều 118 đến điều 125 trừ điều 124) và được cụ thể hóa trong luật tổ chức HĐND và Ủy ban nhân dân (UBND) 2003. Ngoài ra việc tổ chức HĐND còn được quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật khác như : – Nghị quyết số 26/2008/NQ-QH12 ngày 15/11/2008 của Quốc hội nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam về thực hiện thí điểm không tổ chức Hội đồng nhân dân huyện, quận, phường; – Nghị quyết số 724/2009/NQ-UBTVQH12 ngày 16/01/2009 của Ủy ban thường vụ Quốc hội về danh sách huyện, quận, phường của các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương thực hiện thí điểm không tổ chức Hội đồng nhân dân huyện, quận, phường; – Nghị quyết điều chỉnh nhiệm vụ, quyền hạn của Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và quy định nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy của UBND huyện, quận, phường nơi không tổ chức HĐND huyện, quận, phường số 725/2009 /NQ-UBTVQH12 . Trong phạm vi bài tiểu luận ngắn với đề tài tìm hiểu về “tổ chức và hoạt động của HĐND theo pháp luật hiện hành”, bài viết sẽ tập trung vào các quy định tại Hiến pháp 1992 sửa đổi bổ sung 2001 và luật tổ chức HĐND 2003.