Hải Phòng là vùng đất đầu sóng, ngọn gió, “phên dậu” phía Đông của đất nước,
có vị thế chiến lược trong toàn bộ tiến trình đấu tranh dựng nước và giữ nước
của dân tộc ta. Người Hải Phòng với tinh thần yêu nước nồng nàn, tính cách
dũng cảm, kiên cường, năng động, sáng tạo, đã từng chứng kiến và tham gia vào
nhiều trận quyết chiến chiến lược trong chiến tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ
Tổ quốc. Đây là vùng đất in đậm dấu ấn chống ngoại xâm trong suốt quá trình
lịch sử 4000 năm của dân tộc Việt Nam, với các chiến thắng trên sông Bạch
Đằng của Ngô Quyền năm 938, của Lê Hoàn năm 981, của Trần Hưng Đạo năm
1288
Thời kỳ đầu – thế kỷ XVI
Theo các kết quả khảo cổ học Cái Bèo (Cát Bà) (thuộc văn hóa Hạ
Long),[5] Tràng Kênh (Thủy Nguyên), Núi Voi (An Lão) (thuộc văn hóa Đông
Sơn), đã xác định vùng đất này từ xưa là nơi đã có cư dân Việt cổ sinh tụ, làm
ăn. Theo thư tịch cũ, toàn địa bàn xứ Đông (Hải Dương) xưa – bao gồm cả Hải
Phòng ngày nay – thời Hùng Vương thuộc bộ Dương Tuyền, là một trong 15 bộ
của nhà nước Văn Lang.