Thăng Long – Hà Nội là một trong những thủ đô của vùng Đông Nam Á, thành phố duy nhất ở vùng này có lịch sử lâu đời và liên tục hàng ngàn năm. Thăng Long – Hà Nội đã cùng cả nước trải qua bao triều đại, hết thế hệ này đến thế hệ khác, xây đắp nên giang sơn Việt Nam gấm vóc, đồng thời tiến hành những cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại, chống trả những thế lực xâm lược hùng mạnh nhất trong suốt mười thế kỉ qua. Lịch sử Thăng Long – Hà Nội gắn liền với lịch sử hào hùng của cả dân tộc Việt Nam. Thăng Long là kinh đô cũ của các triều đại, núi sông tươi sáng, muôn vật phồn thịnh, hàng ngàn năm nay là nơi đại đô hộ của nước ta. Hàng ngàn năm xưa ấy, lịch sử kinh đô Thăng Long tuy còn lưu đọng trong những trang sử cũ nhưng diện mạo của các cung điện, đền đài, lầu gác, miếu mạo cùng những vật dụng dùng trong Hoàng cung Thăng Long qua các triều đại như thế nào vẫn là điều bí ẩn và là mối quan tâm lớn của giới khoa học và dư luận. Các quộc khai quật khảo cổ trên mảnh đất này đã làm phát lộ một phức hệ di tích, di vật rất phong phú, đa dạng, cho phép chúng ta hình dung được quy mô hoành tráng và diện mạo cụ thể bộ mặt kinh thành Thăng Long của hơn 1000 năm về trước. Cũng trong những phế tích khảo cổ ngổn ngang ấy, có thể hình dung ra cả một nền nghệ thuật rực rỡ, không chỉ nằm trong ý tưởng và còn hiện diện lộng lẫy trong màu men xanh, trắng đục hay men vàng với những cánh hoa sen tao nhã, những hình rồng cuộn vương giả của kinh kì Thăng Long thời Lý – Trần Nền nghệ thuật ấy chính là một trong những cội nguồn sâu sa tạo nên nét thanh lịch của người Thăng Long – Hà Nội.