Hoà giải và trọng tài thương mại là hai phương thức giải quyết tranh chấp thương mại có hiệu quả và được sử dụng rộng rãi hiện nay. Vậy, hai phương thức này có những điểm gì giống và khác nhau? Hoà giải là phương thức giải quyết tranh chấp với sự tham gia của bên thứ ba làm trung gian hoà giải để hỗ trợ, thuyết phục các bên tranh chấp tìm kiếm các giải pháp nhằm loại trừ tranh chấp đã phát sinh. Theo khoản 1 Điều 3 Dự thảo Luật Trọng tài thương mại 2010 thì: “Trọng tài là phương thức giải quyết các tranh chấp do các bên thoả thuận và được tiến hành theo thủ tục được quy định tại Luật này”. Khoản 2 điều này quy định: “Thoả thuận trọng tài là thoả thuận giữa các bên nhằm giải quyết bằng Trọng tài tranh chấp có thể phát sinh hoặc đã phát sinh giữa các bên”. Như vậy, có thể thấy một vài điểm giống nhau cơ bản giữa hai phương pháp giải quyết tranh chấp này. 1. Giống nhau: – Thứ nhất, cả hai phương thức giải quyết tranh chấp này đều được bắt nguồn từ sự thoả thuận của các bên trên cơ sở tự nguyện. Để đưa tranh chấp ra giải quyết bằng trọng tài hay bằng thương mại thì các bên đều phải có sự thoả thuận trọng tài. – Thứ hai, cả hai phương thức này đều có sự hiện diện của bên thứ ba do các bên tranh chấp lựa chọn làm trung gian để trợ giúp các bên tìm kiếm giải pháp tối ưu nhằm loại trừ tranh chấp. Và đây có thể được coi là điểm giống nhau cơ bản giữa hai phương thức giải quyết tranh chấp này. – Thứ ba, đó là điều kiện của bên thứ ba (người thứ ba). Người thứ ba phải hội đủ những phẩm chất nhất định như: có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ; am hiểu pháp luật; có kinh nghiệm thực tiễn và đặc biệt là phải có sự độc lập, trung lập với các bên tranh chấp. Người thứ ba không thể có lợi ích liên quan hoặc xung đột với lợi ích của các bên tranh chấp. Trên đây là những điểm giống nhau cơ bản giữa phương thức giải quyết tranh chấp thương mại bằng hoà giải và phương thức giải quyết tranh chấp thương mại bằng trọng tài.