1.1. Đặt vấn đề Tiêu là loại cây công nghiệp nhiệt đới, có giá trị xuất khẩu cao đem lại nhiều lợi nhuận cho người trồng trọt. Tiêu được trồng ở nhiều vùng sinh thái của nước ta như ở miền đồi núi đất đỏ miền Trung (tỉnh Quảng Trị), vùng Đông Nam Bộ và các tỉnh Tây Nguyên. Trong đó Tây Nguyên là vùng có nhiều tiềm năng về đất đai, khí hậu để mở rộng diện tích trồng tiêu nhằm đem lại hiệu quả kinh tế cao đồng thời gắn với việc bảo vệ môi trường. Hơn nữa, cây tiêu là cây công nghiệp có giá trị thương mại và xuất khẩu cao, mang lại nhiều lợi nhuận cho người lao động. Do vậy sản xuất hồ tiêu có thể góp phần vào công cuộc xóa đói giảm nghèo, tăng thu nhập và nâng cao đời sống nông dân. Trong những năm gần đây diện tích và sản lượng hồ tiêu Việt Nam tăng đáng kể. Hiện nay, Việt Nam đã trở thành nước xuất khẩu hồ tiêu lớn nhất thế giới, chiếm khoảng 35% tổng lượng xuất khẩu của thế giới. Tuy diện tích, năng suất và sản lượng tương đối lớn, nhưng ngành sản xuất hồ tiêu ở nước ta hiện nay chủ yếu là tự phát và trồng, chăm bón theo kinh nghiệm, do vậy người sản xuất gặp nhiều khó khăn trong việc sử dụng giống tiêu cũng như trong việc áp dụng các kỹ thuật canh tác. Sản xuất hồ tiêu ở vùng Tây Nguyên trong những năm qua đã có các bước nhảy vọt về cả diện tích, năng suất và sản lượng. Nhiều vùng tiêu chuyên canh được hình thành, ở đó người nông dân có nhiều kinh nghiệm và thường tập trung đầu tư thâm canh, đặc biệt đầu tư phân bón mạnh nên có thể đạt được năng suất rất cao. Tuy nhiên ở một số vùng bón phân không đúng và không cân đối giữa các loại phân nên không những không làm tăng năng suất mà còn là một nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, đặc biệt là tạo điều kiện thuận lợi cho một số nấm bệnh hại trong đất phát triển. Mặt khác, do chạy theo thâm canh tăng năng suất, phát triển sản xuất tiêu hiện nay cũng đang thể thiện sự kém bền vững với nạn phá rừng lấy gỗ làm trụ tiêu, sự đầu tư phân bón, nước tưới quá mức, sự bùng phát của nhiều loại dịch bệnh nguy hiểm dẫn đến giảm năng suất, sản lượng và tuổi thọ vườn cây. Bón phân cân đối hợp lý là biện pháp quan trọng nhằm đảm bảo năng suất đồng thời thoả mãn yêu cầu canh tác bền vững, ổn định và nâng cao độ phì đất. Để góp phần trong việc phát triển sản xuất hồ tiêu ở Daklak chúng tôi tiến hành thực hiện đề tài “Nghiên cứu liều lượng bón phân P và K cho cây hồ tiêu ở DakLak”. 1.2. Mục đích yêu cầu * Mục đích: – Đánh giá được các ưu điểm và hạn chế về sử dụng phân bón cho cây hồ tiêu ở Đaklak. – Xác định liều lượng bón P, K thích hợp cho hồ tiêu trong thời kỳ sản xuất kinh doanh trồng trên đất đỏ bazan nhằm bảo đảm năng suất và chất lượng hồ tiêu. – Các kết quả thu được sẽ góp phần xây dựng các quy trình bón phân hợp lý cho cây hồ tiêu, làm tài liệu cho nghiên cứu khoa học và giảng dạy về kỹ thuật sử dụng phân bón cho cây hồ tiêu ở Việt Nam. * Yêu cầu: – Đánh giá tính chất đất đai các vườn tiêu trồng trên đất đỏ bazan tại Dak Lak. – Đánh giá kỹ thuật sử dụng phân bón cho cây hồ tiêu tại Đaklak thời kỳ kinh doanh. – Đánh giá ảnh hưởng của liều lượng bón P, K đến khả năng sinh trưởng và phát triển của cây hồ tiêu tại Daklak. – Đánh giá ảnh hưởng của liều lượng bón P, K đến mức độ nhiễm bệnh hại trên hồ tiêu tại Daklak. – Đánh giá ảnh hưởng của liều lượng bón P, K đến năng suất, chất lượng hồ tiêu. 1.3. Ý nghĩa khoa học – Xác định cơ sở khoa học bón P, K cho hồ tiêu trồng trên đất đỏ bazan tại Dak Lak. – Bổ sung tài liệu tham khảo cho công tác giảng dạy nghiên cứu khoa học và chỉ đạo sản xuất. 1.4. Ý nghĩa thực tiễn – Các kết quả thu được của đề tài là một trong những cơ sở để xây dựng quy trình bón phân cho cây hồ tiêu trồng trên đất đỏ bazan tại Đaklak. – Kết quả nghiên cứu của đề tài góp phần làm tăng năng suất hồ tiêu trồng tại Daklak nói riêng và Tây Nguyên nói chung – Tăng thu nhập cho người dân trong vùng và góp phần phát triển nền nông nghiệp bền vững