Tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng cộng sản Việt Nam bắt nguồn từ học thuyết của Mác về Đảng cộng sản và trực tiếp từ học thuyết về xây dựng Đảng kiểu mới của Lênin. Vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin vào điều kiện cụ thể của Việt Nam đã đưa Hồ Chí Minh đến việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam năm 1930. Về việc thành lập Đảng Cộng sản, C.Mác và V.I.Lênin chủ yếu quan tâm đến vấn đề thành lập Đảng Cộng sản ở những nước tư bản chủ nghĩa, mà nhiệm vụ chủ yếu là lãnh đạo giai cấp vô sản và quần chúng nhân dân lao động làm cách mạng nhằm lật đổ chế độ tư bản và tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản. Khẩu hiệu mà C.Mác và Ăngghen đề ra là “vô sản tất cả các nước, đoàn kết lại”. V.I.Lênin cũng đã nêu ra những cơ sở để thành lập một Đảng Cộng sản, đó là: Đảng Cộng sản là sản phẩm của sự kết hợp chủ nghĩa Mác với phong trào công nhân phương Tây, bởi vì theo Người: chủ nghĩa Mác là học thuyết xã hội khoa học mang lí tưởng về một xã hội nhân đạo còn giai cấp công nhân phương Tây là giai cấp tiên tiến, đông đảo về lực lượng, đại diện cho phương thức sản xuất tiến bộ, lại được rèn luyện, thử thách trong nền kinh tế tư bản chủ nghĩa, có khả năng gánh vác sứ mệnh lịch sử, đó là sứ mệnh giải phóng giai cấp tiến tới giải phóng con người.