Theo quy định của Luật đất đai thì đất đai thuộc sở hữu toàn dân và do nhà nước đại diện chủ sở hữu. Với tư cách đại diện chủ sở hữu Nhà nước có quyền tuyệt đối trong việc định đoạt đối với đất đai. Theo điều 5 luật đất đai, Nhà nước có các quyền: – Quyết định mục đích sử dụng đất thông qua việc quyết định, xét duyệt quy hoạch sử dụng đất ,kế hoạch sử dụng đất ; quy định về hạn mức giao đất và thời hạn sử dụng đất . – Quyết định giao đất,cho thuê đất; thu hồi đất ; cho phép chuyển mục đích sử dụng đất Với những quyền năng to lớn mang tính tuyệt đối này, nếu không có những quy định ràng buộc chặt chẽ và cơ chế giám sát hữu hiệu thì tất yếu sẽ nảy sinh những giao dịch tư lợi,nhất là khi đất đai trở thành một thứ hàng hóa có giá trị như hiện nay. Đặc biệt là trong các lĩnh vực giao đất, cho thuê đất , chuyển mục đích sử dụng đất, thu hồi đất. Để làm rõ những vấn đề về giao dịch tư lợi trong hoạt động giao đất,cho thuê đất,thu hồi đất,chuyển mục đích sử dụng đất trước tiên ta cần làm rõ bảo chất thế nào là giao dịch tư lợi . Hiện nay chưa có một khái niệm thống nhất về giao dịch tư lợi,hiện nay có rất nhiều ý kiến khác nhau về giao dịch tư lợi. Theo nghiên cứu của nhóm ‘’ Tư lợi’’(Self Interest ) được hiểu theo nhiều nghĩa khác nhau . Có trường hợp cho rằng tư lợi là lợi ích của cá nhân cũng có trường hợp hiểu tư lợi là tư nhân về lợi ích tức là cá nhân thông qua một thủ đoạn nào đó được che đậy bởi vỏ bọc của hành vi hợp pháp để mang lại một lơi ích nhất định cho mình . Nhóm chúng tôi đồng ý với cách hiểu thứ 2 là : trong loại giao dịch này 1 người có quyền lực chi phối các hoạt động . Về khái niệm giao dịch tư lợi: Khoa học pháp lý gọi “giao dịch tư lợi” là các giao dịch mà trong đó có thể sẽ chứa đựng khả năng xung đột về quyền lợi. Ở những giao dịch này, quyền lợi của nhà nước , của tập thể của một số cá nhân có nguy cơ bị xâm hại do các chủ thể thiết lập giao dịch với “người liên quan”. Những người liên quan này trực tiếp có quyền quyết định thiết lập các giao dịch hoặc có ảnh hưởng trực tiếp đến việc quyết định đó nên họ có khả năng thu lợi riêng cho cá nhân từ việc thực hiện các giao dịch đã thiết lập, nếu không có sự kiểm soát cần thiết. Theo báo cáo đất đai với tổng sơ bộ mới nhất của 60 tỉnh, thành trên cả nước thì đã phát hiện 190.000 trường hợp vi phạm về diện tích đất là 8.000 ha, trong đó sai phạm phổ biến là bán đất trái phép, cấp đất, giao đất trái thẩm quyền Các sai phạm trong quy hoạch đất đai như việc lập quy hoạch các khu công nghiệp, khu chế xuất, làng nghề vào các vùng dân cư tập trung, sử dụng toàn bộ diện tích đất nông nghiệp; quy hoạch đô thị, sinh thái nhưng lại bỏ dở dang. Ngoài ra còn có nhiều sai phạm trong việc lập kế hoạch sử dụng đất, trong đăng ký quyền sử dụng đất, cấp giấy chứng nhận. trong đó sai phạm về thời gian trao trả giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là phổ biến, chiếm 79,6% số hồ sơ có sai phạm. Đáng chú ý, kết quả khảo sát của Thanh tra Chính phủ tại 3 địa phương là Hà Nội, Tp.HCM và Vĩnh Phúc cho thấy, có đến 51% người dân phải thuê cán bộ địa chính để họ giúp đỡ khi làm các thủ tục về đất đai. Và càng giật mình hơn khi con số mà người dân phải chi cho dịch vụ trung gian trọn gói khi xin cấp giấy chứng nhận mới lên tới 50 triệu đồng. Còn nếu nhờ hoàn thiện hồ sơ hay đơn giản là chỉ nộp và theo dõi quá trình thụ lý thôi cũng phải chi từ 10 – 15 triệu đồng. Còn nếu nhờ khâu trung gian trong mỗi vụ chuyển nhượng đất đai thì có đến 44% là có thiên hướng nhờ cán bộ công quyền “giúp” với chi phí tối đa lên tới 30 triệu đồng/vụ. ( theo thanh tra chính phủ ) Các giao dịch tư lợi có thể được kiểm soát bằng 1 trong 2 cách. – Cách thứ nhất mang tính cấm đoán tức là cấm thực hiện những giao dịch mà ở đó người nắm quyền lực có nguy cơ trục lợi từ giao dịch đó. – Cách thứ hai là minh bạch hóa giao dịch tức là cho phép thực hiện giao dịch có nguy cơ phát sinh tư lợi nhưng chủ thể phải minh bạch công khai và tuân thủ các quy định chặt chẽ hơn các giao dịch thông thường . Như vậy, giao dịch tư lợi trong quản lý đất đai tức là giao dịch giữa 1 bên là người có quyền lực, đại diện nhà nước và 1 bên là có quan hệ đặc biệt với người có quyền lực, giao dịch này xét chung không gây hậu quả xấu cho lợi ích của nhà nước nhưng về bản chất nó gây nó mang tới sự bất bình đẩng. Vì vậy việc hạn chế các giao dịch tư lợi trong quản lý đất đai đặc biệt là trong hoạt động giao đất ,cho thuê đất,thu hồi đất,chuyển mục đích sử dụng đất là một biện pháp cần thiết để đảm bảo việc quản lý và sử dụng vốn đất của quốc gia hợp lý đồng thời đảm bảo bình đẳng về quyền lợi của người dân .