Đội ngũ giáo viên trung học là một trong những yếu tố hàng đầu quyết định chất lượng giáo dục như tinh thần Nghị quyết Đại hội lần thứ IX Ban chấp hành Trung ương Đảng, Chỉ thị 40-CT/TW ngày 15/6/2004 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lí giáo dục đã khẳng định: “Phát triển giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, là điều kiện để phát huy nguồn lực con người. Đây là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, trong đó nhà giáo và cán bộ quản lí giáo dục là lực lượng nòng cốt, có vai trò quan trọng”.
Giáo dục trung học là cấp học mang tính quyết định của hệ thống giáo dục quốc dân, do vậy giáo viên trung học có vị trí, vai trò hết sức quan trọng, là người góp phần quyết định trong việc thực hiện hoạt động dạy và học có chất lượng, hiệu quả.
Trong nhiều năm qua, giáo viên trung học được đào tạo từ nhiều hệ khác nhau nhằm đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh khắp mọi vùng miền đất nước. Đến nay, sự phát triển giáo dục trung học đã đi vào ổn định, tình trạng thiếu giáo viên đã cơ bản được khắc phục, do đó có điều kiện đưa ra các yêu cầu thống nhất trong cả nước về năng lực nghề nghiệp của giáo viên trung học dù họ đang giảng dạy ở bất cứ đâu, bất cứ môn học nào. Đó cũng là bước chuyển cơ bản từ quản lí số lượng sang quản lí chất lượng giáo viên trung học ở nước ta hiện nay.
Do đặc điểm của nghề nghiệp, đặc biệt là quá trình dạy học, người giáo viên tác động đến sự hình thành và phát triển nhân cách và tri thức của học sinh không phải chỉ bằng vốn kiến thức của bản thân mà còn bằng cả trình độ tư tưởng, phẩm chất đạo đức, năng lực sư phạm của họ. Theo quan điểm hoạt động: Dạy học là một quá trình điều khiển hoạt động học tập của học sinh nhằm thực hiện các mục tiêu dạy học. Xuất phát từ nội dung bài học ta cần phát hiện những hoạt động liên hệ với nội dung đó, rồi căn cứ vào mục tiêu bài học mà chọn ra một số hoạt động cho học sinh thực hiện nhằm phát hiện những kiến thức mới. Các hoạt động nghiên cứu này đều cần cho bài soạn một tiết lên lớp.
Soạn bài trước khi giảng dạy là một khâu chiếm khá nhiều thời gian và là công đoạn quan trọng, một yêu cầu bắt buộc trong hoạt động giáo dục của người thầy, vừa là để người dạy ôn lại kiến thức, hình dung ra các bước trong tiến trình bài giảng, định hướng trước nội dung kiến thức một cách chuẩn mực theo tính quy phạm riêng của ngành. Khi soạn bài, bên cạnh kiến thức cơ bản được tích lũy qua những năm tháng được học hành, đào tạo, đòi hỏi người thầy còn phải gửi gắm vào đó lối tư duy, sáng tạo riêng và những trải nghiệm của bản thân, qua đó giúp người học có thể tiếp cận một cách chính xác nhất những kiến thức khoa học.
Bài soạn là kế hoạch của giáo viên để dạy từng tiết học, nó thể hiện một cách sinh động mối liên hệ giữa mục tiêu, nội dung, phương pháp và điều kiện học tập. Muốn nâng cao chất lượng dạy học cho giáo viên cần đề cao yêu cầu soạn bài trước khi lên lớp. Chính vì vậy, việc một giáo viên không soạn bài trước khi lên lớp được xem như đã vi phạm quy chế chuyên môn, cần phải có biện pháp xử lí kịp thời, thích hợp. Với trách nhiệm là người quản lý phụ trách chuyên môn trong trường trung học cơ sở, xuất phát từ thực tế của đơn vị, tôi chọn đề tài “Giải quyết tình huống giáo viên không soạn bài khi lên lớp của giáo viên tại trường Trung học cơ sở B, huyện M, tỉnh Hòa Bình”