Quá trình sư phạm tổng thể gồm quá trình dạy học và quá trình giáo dục.
Quá trình dạy học không những giúp người học lĩnh hội được các tri thức khoa học
một cách hệ thống mà còn nhằm hình thành nhân cách toàn diện. Quá trình giáo
dục được tổ chức hình thành ở người học mặt xã hội, tâm lí, thể chất, cách ứng xử
đúng đắn thông qua các mối quan hệ cùng nhau trong tập thể, trong nhóm, trong
các hoạt động học tập, vui chơi, văn nghệ, thể dục thể thao, hoạt động xã hội.
Cùng với hoạt động dạy học trên lớp, hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
(HĐGDNGLL) là một bộ phận rất quan trọng và vô cùng cần thiết trong quá trình
dạy học – giáo dục ở nhà trường phổ thông nói chung và ở bậc THCS nói riêng.
HĐGDNGLL là các hoạt động được tổ chức ngoài giờ học các môn học chính
thống, là hoạt động nối tiếp và thống nhất hữu cơ với học động dạy học tại nhà
trường. HĐGDNGLL vừa giúp học sinh củng cố vốn kiến thức của mình đã được
học, vừa là môi trường để các em thực hành, áp dụng những vốn kiến thức đó, biến
nó thành tri thức cho mình và đó cũng chính là nơi các em được thể hiện nhiều
nhất năng lực, tình cảm của bản thân, thực hành và thể nghiệm các kĩ năng của
mình.
Học sinh THCS là lứa tuổi hồn nhiên, sống bằng tình cảm. Vì thế,
HĐGDNGLL lại càng cần thiết và quan trọng nhằm giúp học sinh làm quen với
các hoạt động, tích luỹ dần những kinh nghiệm của thực hiễn cuộc sống; đồng thời
HĐGDNGLL cũng đáp ứng những nhu cầu và quyền lợi của trẻ. Và đây cũng
chính là con đường để giúp trẻ hình thành và phát triển toàn diện nhân cách.