Cách đây hơn 60 năm, ngày 31 tháng 12 năm 1945, khi nước Nhà nước Việt Nam dân chủ Cộng hoà còn non trẻ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã kí sắc lệnh số 78/SL thành lập Uỷ ban Nghiên cứu Kế hoạch Kiến quốc – tiền thân của Bộ Kế hoạch và Đầu tư ngày nay – với 40 thành viên ban đầu, bao gồm tất cả các Bộ trưởng và Thứ trưởng của các Bộ, đặt dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Chủ tịch Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà. Ngày 14 tháng 1 năm 1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã kí sắc lệnh số 4/SL cử thêm 10 thành viên vào uỷ ban này. Uỷ ban Nghiên cứu Kế hoạch Kiến thiết có nhiệm vụ nghiên cứu một kế hoạch thiết thực để kiếm thiết quốc gia về các ngành kinh tế, tài chính, hành chính, xã hội, văn hoá và thảo ra những đề án kiến thiết trình lên Chính phủ. Ngày 14 tháng 5 năm 1950, Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà ký sắc lệnh số 68/SL thành lập Ban Kinh tế Chính phủ. Ban Kinh tế Chính phủ có nhiệm vụ nghiên cứu khởi thảo để đệ trình Chính phủ những đề án chính sách, chương trình, kế hoạch kinh tế hoặc những vấn đề kinh tế quan trọng về kinh tế. Ngay trong những ngày đầu thành lập, ban Kinh tế Chính phủ đã bắt tay ngay vào việc ngiên cứu, biên soạn cho Chính phủ các chính sách, các chương trình, kế hoạch kinh tế, xã hội và những vấn đề quan trọng khác nhằm động viên sức người sức của cho công cuộc kháng chiến thứ nhất thắng lợi.