Để giải quyết tốt một bài toán điều khiển thì công việc đầu tiên mà người kỹ sư phải thực hiện đó là tiến hành xây dựng mô hình hệ thống vì không thể phân tích, tổng hợp hệ thống có chất lượng cao khi không có mô hình toán học mô tả hệ thống. Có hai dạng mô hình đó là mô hình lý thuyết và mô hình thực nghiệm. Trong quá trình xây dựng mô hình trên phương diện lý thuyết, ta thường không thể khảo sát được mọi ảnh hưởng của môi trường đến đặc tính động học của hệ cũng như những tác động qua lại bên trong hệ thống một cách chính xác tuyệt đối. Rất nhiều yếu tố có thể đã bị bỏ qua hoặc chỉ được xem xét đến như một tác động ngẫu nhiên. Bởi vậy, những hiểu biết lý thuyết ban đầu về hệ thống mới chỉ giúp chúng ta khoanh vùng được lớp các mô hình thích hợp. Trong khi đó mô hình thực nghiệm có ưu điểm là cho phép xác định tương đối chính xác các tham số mô hình nếu cấu trúc mô hình được biết trước. Do đó để có một mô hình cụ thể với chất lượng phù hợp theo yêu cầu của bài toán điều khiển ta phải sử dụng phương pháp nhận dạng dựa trên bộ số liệu được thu thập từ thực nghiệm. Đối tượng mà đồ án tiến hành nhận dạng là lò hơi 10B8001 trong nhà máy đạm Phú Mỹ. Đồ án kế thừa bộ số liệu thu thập thực nghiệm và một số kết quả nhận dạng cho đối tượng lò hơi từ luận văn [1]. Những vấn đề tác giả đã thực hiện được: 1. Tác giả luận văn đã tiến hành thu thập dữ liệu về các biến quá trình của lò hơi khi hệ thống đang vận hành và được điều khiển trong vòng kín. 2. Sử dụng phương pháp bình phương cực tiểu để xây dựng mô hình ARX cho đối tượng lò hơi. Kết quả đạt được cho thấy bậc của mô hình nhận được còn tương đối cao, mức độ sai lệch của mô hình khi kiểm chứng với số liệu thực còn khá lớn hay độ “fit” còn tương đối thấp. Cụ thể là đối với mô hình nhiệt độ bậc của đa thức A là 80, đa thức B1 là 52, đa thức B2 là 179, đa thức B3 là 139 và độ fit là 67.4%, với mô hình áp suất bậc bậc của đa thức A là 20, bậc của đa thức B1 là 377, bậc của đa thức B2 là 14 và độ fit là 58.72%. Kết quả này khó có thể sử dụng cho mục đích thiết kế điều khiển. Có thể nói, kết quả mô hình nhận được chưa được tốt nằm ở việc lựa chọn cấu trúc mô hình cũng như phương pháp nhận dạng chưa hoàn toàn phù hợp với đối tượng. Lí do là trong mô hình ARX chưa biểu diễn được mô hình của nhiễu, mà mô hình thực lại chịu ảnh hưởng của nhiễu, hơn nữa phương pháp LSE lại cho kết quả không sát thực nếu nhiễu có tương quan với biến vào. Trên cơ sở nhận định này, đồ án nghiên cứu lựa chọn và áp dụng các cấu trúc mô hình cũng như phương pháp phù hợp để xác định mô hình toán học cho đối tượng phục vụ mục đích tổng hợp bộ điều khiển. Mục tiêu đồ án đặt ra là xây dựng được mô hình động học bậc thấp cho lò hơi dựa trên bộ số liệu thu được trong tài liệu [1] theo 3 phương pháp, với chất lượng mô hình khi kiểm chứng đạt được độ fit tốt và bậc của mô hình thấp. Từ đó đưa ra những nhận xét đánh giá cho từng phương pháp, và so sánh giữa các phương pháp với nhau.