Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh là một tổ chức của thiếu nhi Việt Nam. Do Đảng Cộng sản Việt Nam và chủ tịh Hồ Chí Minh sáng lập, Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (Đoàn TNCS Hồ Chí Minh) phụ trách. Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh là lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường, là lực lượng hậu bị của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh.Tổ chức Đội được coi là một lực lượng chủ yếu, lực lượng lòng cốt trong các phong trào thiếu nhi cũng như các phong trào hoạt động cách mạng. Tổ chức Đội có mặt ở mọi nơi, ở đâu có tổ chức Đoàn thì nơi đó ĐộiThiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh được phát huy vai trò cũng như chức năng của mình. Đội được tổ chức trong nhà trường và trên địa bàn dân cư, là một tổ chức chặt chẽ từ trung ương đến địa phương. Cùng với sự phát triển của xã hội, thiếu nhi được coi là mầm non, là những chủ nhân tương lai của đất nước và là thế hệ trẻ sẽ kế tục sự nghiệp của dân tộc. Chính vì vậy, viêc chăm lo, giáo dục và phát triển đối với thiếu nhi là mối quan tâm hàng đầu của Nhà nước và xã hội. Bởi vậy vai trò phụ trách của tổ chức Đoàn với công tác Thiếu niên nhi đồng cũng như hoat động Đội là không thể thiếu được. Tiếp tục đạo lí truyền thống của dân tộc, thấm nhuần tư tưởng Hồ Chí Minh: “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và cần thiết”. Đảng, Nhà nước ta luôn có những đường lối, chính sách về công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em. Tổ chức Đoàn cũng đã có nhiều hoạt động nhằm phát huy khả năng sáng tạo cũng như trí tuệ của thiếu nhi. Đoàn đã trực tiếp chịu trách nhiệm bằng những hình thức, phương pháp hoạt động như: thành lập các câu lạc bộ, các hội. Với những nội dung hoạt động phù hợp, bổ ích nhằm giáo dục cho các em thấy được vai trò đầy tính quyết định của mình đối với tương lai của đất nước để các em ra sức học tập, rèn luyện và phấn đấu. Có thể nói rằng chú trọng đến công tác thiếu niên nhi dồng là một vấn đề rất cần thiết. Đó là nhiệm vụ cấp bách của toàn Đảng, toàn dân và của tất cả các cấp, ngành . Lớn lên và trưởng thành hơn 66 năm qua Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh đã có những đóng góp to lớn vào thắng lợi vẻ vang của cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc. Đội đã tổ chức được rất nhiều hoạt động thu hút tập hợp được đông đảo thiếu niên nhi đồng tham gia công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc như phong trào “Trần Quốc Toản, phong trào “nghìn việc tốt”. Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh đã trở thành tiếng nói, người đại diện riêng cho quyền lợi của thiếu nhi Việt Nam. Với mục đích tập hợp đoàn kết rộng rãi thiếu nhi qua đó phối hợp với nhà trường giáo dục các em học tập và rèn luyện theo 5 điều Bác Hồ dạy, trở thành con ngoan, trò giỏi, bạn tốt, công dân tốt mà mục tiêu trước mắt là trở thành Đoàn viên thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh. Tổ chức Đội đã thực sự trở thành người bạn thân thiết của thiếu nhi Việt Nam.