I.Lý do chọn đề tài: Sen là loài hoa rất gần gũi và quen thuộc với người dân Việt, hầu hết ai ai cũng biết đến loài hoa này. Và hiện nay, hoa sen là loài hoa được đất nước Ấn Độ lấy làm Quốc hoa, vì nó gắn liền với bề dày lịch sử, văn hóa của xứ Ấn. Trong tâm thức Ấn Độ giáo – Hindu, hoa sen là một thứ hoa thần thánh, linh thiêng. Thần thoại Hindu đã cho ba vị thần Brahma, Vishnu, Shiva ngồi trên tòa sen, và một hình ảnh muộn hơn là Đức Phật Thích Ca Mâu Ni cũng ngự trên tòa sen, có lẽ cũng không nằm ngoài truyền thống văn hóa này của Ấn Độ. Vì muốn biết biểu tượng hoa sen trong Phật giáo mang ý nghĩa như thế nào theo cách nhìn, quan niệm của tôn giáo này, nên tôi chọn đề tài này để thực hiện. II.Nội dung: Phật giáo là một trong những tôn giáo lớn trên thế giới, xuất hiện từ thế kỷ thứ sáu trước Tây lịch, tính đến nay đã hơn hai mươi lăm thế kỷ, so với các tôn giáo khác như: Hồi giáo, Thiên Chúa giáo.v.v. thì đạo Phật xuất hiện khá sớm. Tuy nhiên, nếu xét trên phạm vi Ấn Độ thì Phật giáo ra đời hơi trễ. Vì lúc bấy giờ, xứ Ấn đã có không ít các tôn giáo, trong số đó nổi bật là Bà – la – môn giáo. Đây là một tôn giáo cực kỳ lớn mạnh, gần như thống trị cả xứ Ấn Độ thời ấy về mặt tinh thần. Bên cạnh đó còn có những tôn giáo và những trường phái triết học khác. Đạo Phật ra đời trong bối cảnh như thế, nên ít nhiều đạo Phật cũng chịu ảnh hưởng và tiếp thu những tư tưởng tiến bộ của họ. Nói như vậy không có nghĩa là Đạo Phật bắt chước một cách rập khuôn, “sao y bản chính”, mà là sự tiếp thu có chọn lọc. Tuy đạo Phật cũng sử dụng những điều mà người ta thường dùng, nói những điều người thường nói, nhưng lý giải với một góc độ rộng hơn, cao hơn. Sự kế thừa và nâng cấp đó là một tất yếu của tiến trình lịch sử nhân loại. “Sinh ra” trên đất Ấn, “lớn lên” trên đất Ấn và cũng có thể nói bị “chết đi” một cách tự nhiên trên đất Ấn, Phật giáo đã thừa hưởng rất nhiều những giá trị giá trị văn hóa tinh hoa của dân tộc này. Một trong những giá trị ấy là biểu tượng hoa sen. Và hoa sen là một trong tám biểu tượng của Phật giáo. Hoa sen tiếng Phạn gọi là padma; tiếng Nhật gọi là renge; tên khoa học là Nelumbo nucifera; là loại hoa mọc lên từ rễ củ nằm dưới lớp bùn đất ở dưới nước, hoa thường có màu trắng, hồng, đỏ, xanh, tím. Các đoá hoa sen có màu khác nhau biểu thị những liên kết khác nhau, mỗi màu thường tượng trưng cho một ý nghĩa, như: Sen trắng (Phạn: Pundarika – Tạng: Pad ma dkar tro) tượng trưng trí tuệ tuyệt đối; Sen hồng (Padme – Pad me dmar tro) tượng trưng Đức Phật lịch sử và sự tôn quý tối thượng chư Phật Bồ-tát; còn Sen đỏ (Padma – Pad ma chu skyes) tượng trưng cho tâm tính vốn thanh tịnh, từ bi, thường chỉ Đức Quán Thế Âm Bồ-tát; Và sen xanh (Utpata – Ut pa la) tượng trưng cho trí tuệ tối thắng Bát-nhã Ba-la-mật, thường chỉ Ngài Văn Thù Sư Lợi Bồ-tát.