Trên cơ sở phân tích lợi ích kinh tế với tính cách động lực trực tiếp thúc đẩy con người hoạt động tích cực, năng động và sáng tạo, trong bài viết này, tác giả đã luận giải nhằm nêu rõ vấn đề lợi ích kinh tế của người nông dân trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nói chung và công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn nói riêng ở nước ta hiện nay. Đồng thời, tác giả cũng đề cập đến một số vấn đề nhằm đảm bảo lợi ích của người nông dân trên tinh thần tất cả mọi người đều được hưởng lợi từ quá trình phát triển. Sự vận động và phát triển của xã hội là do nhiều nguyên nhân. Suy đến cùng, chính những hoạt động của con người – chủ thể của tiến trình lịch sử là nguyên nhân sâu xa nhất tạo nên sự vận động và phát triển của xã hội. Bằng những hoạt động có mục đích của mình, con người vừa làm thay đổi bản thân vừa làm biến đổi xã hội. Động lực thúc đẩy những hoạt động đó chính là nhu cầu và lợi ích của con người. Thực tế cuộc sống của mỗi con người luôn tồn tại một chuỗi nhu cầu, từ nhu cầu về vật chất đến nhu cầu về tinh thần và nhiều nhu cầu khác nữa. Lợi ích là phương tiện để thỏa mãn nhu cầu của con người. Bởi vậy, lợi ích luôn là vấn đề gắn chặt với mỗi con người và xã hội loài người, và như C.Mác, Ph.Ăngghen khẳng định: “Lợi ích là thuộc tính tất yếu của con người và nó gắn kết các thành viên xã hội dân sự lại với nhau”(1). Mỗi cá nhân, giai cấp và tầng lớp xã hội đều có những lợi ích riêng và các hoạt động theo đuổi lợi ích riêng nên trong xã hội tồn tại những mối quan hệ lợi ích rất phong phú và đa dạng. Trong những giai đoạn lịch sử khác nhau của mỗi quốc gia – dân tộc, yêu cầu và mục tiêu của việc giải quyết các mối quan hệ lợi ích được đặt ra khác nhau, tùy thuộc vào điều kiện và đặc điểm cụ thể của xã hội đặt ra. Việc giải quyết các mối quan hệ lợi ích đều trực tiếp hay gián tiếp ảnh hưởng và tác động đến các cá nhân, cộng đồng, giai cấp trong xã hội. Các mối quan hệ lợi ích, nếu được giải quyết đúng đắn và kịp thời thì sẽ tạo động lực thúc đẩy xã hội phát triển. Ngược lại, quan hệ lợi ích không được giải quyết phù hợp sẽ kìm hãm, phá vỡ sự ổn định, thậm chí đẩy lùi tốc độ phát triển của xã hội. Vì thế, lợi ích được ví như “điểm huyệt” nhạy cảm nhất mà khi tác động vào đó, cơ thể xã hội sẽ có những thay đổi nhanh chóng theo mục đích của chủ thể tác động.(1)