Nhà nước là “một trong những vấn đề phức tạp nhất, khó khăn nhất”( ), nhưng lại “là một vấn đề rất cơ bản, rất mấu chốt trong toàn bộ chính trị”( ). Vì thế, ngay từ khi nhà nước ra đời, con người đã không ngừng đi vào tìm hiểu bản chất của hiện tượng phức tạp này. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khác nhau, các quan điểm này chưa xác định đúng nguồn gốc, bản chất, chức năng của nhà nước,. C.Mác và Ph.Ăngghen, đứng trên lập trường duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, là những người đầu tiên đề xướng học thuyết khoa học về nhà nước. Học thuyết này sau này được V.I.Lênin phát triển ngày càng hoàn bị hơn. Học thuyết Mác – Lênin đã tìm ra đúng nguồn gốc vật chất của nhà nước và bản chất giai cấp của nhà nước. Học thuyết về nhà nước của hai ông đã thể hiện lợi ích của giai cấp vô sản, phục vụ sự nghiệp giải phóng giai cấp công nhân và nhân dân lao động. Đồng thời đây là cơ sở khoa học để giai cấp công nhân và nhân dân lao động xây dựng nhà nước mới của mình – nhà nước xã hội chủ nghĩa. Sự nghiệp cách mạng xã hội chủ nghĩa ở nước ta dưới sự lãnh đạo của Đảng luôn lấy chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động. Do vậy, để xây dựng và ngày càng hoàn thiện Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ, chúng ta phải quán triệt và vận dụng sáng tạo học thuyết Mác – Lênin về nhà nước. Trong giai đoạn cách mạng mới hiện nay, xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa là một nhiệm vụ quan trọng nhằm thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ kinh tế, xã hội của đất nước. Do vậy, thấy rõ sự cần thiết, nội dung và những vấn đề có tính nguyên tắc là những bảo đảm quan trọng để chúng ta thực sự xây dựng và ngày càng hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.