Một dân tộc muốn tồn tại và phát triển được ngoài những điều kiện về kinh tế chính trị, dân tộc đó phải có nền văn hoá và nền văn hoá ấy phải mang đậm những nét truyền thống của dân tộc mình. Ngay từ lúc đầu hình thành và phát triển, văn hoá là nhu cầu không thể thiếu được trong đời sống xã hội của loài người. Xã hội càng phát triển thì nhu cầu văn hoá của con người ngày càng phong phú, đa dạng. Trong giai đoạn hiện nay, văn hoá đã trở thành một trong những mối quan tâm lớn của các quốc gia, các dân tộc trên thế giới, nhất là các quốc gia đang phát triển thì văn hoá được coi là nhân tố quan trọng quyết định đến tính bền vững của sự phát triển đó. Văn hoá Việt Nam là thành quả do lao động sáng tạo, đấu tranh kiên cường trong quá trình dựng nước và giữ nước trải qua hàng ngàn năm của cộng đồng các dân tộc Việt Nam, là kết quả giáo dục và tiếp thu tinh hoa của nhiều nền văn hoá trên Thế giới để không ngừng phát triển và hoàn thiện mình. Văn hoá Việt Nam hun đúc nên tân hồn khí phách, bản lĩnh Việt Nam, góp phần làm rạng danh lịch sử vẻ vang của dân tộc. Văn hoá là nền tảng tinh thần của xã hội, trên cơ sở xác định đúng đắn vai trò quan trọng của văn hóa, Nghị quyết TW 5 khoá VIII của Đảng đã khẳng định: “Tiếp tục xây dựng nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc, xây dựng nền tảng tinh thần, coi đó vừa là mục tiêu vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế- xã hội”. Đề cao nhiệm vụ phát huy bản sắc văn hoá dân tộc với hạt nhân là giá trị tinh thần coi con người là nguồn lực chủ yếu và lâu bền trong sự nghiệp phát triển của nhân loại nói chung và của dân tộc nói riêng. Sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước đặt ra những yêu cầu mới đối với chuẩn mực giá trị của con người đồng thời quá trình đô thị hoá làm biến đổi tính chất căn bản của xã hội. Cho đến nay chúng ta chưa biết đích xác những chuẩn mực xã hội Việt Nam chuyển mình như thế nào? Ngày nay trước những biến đổi của xã hội, nền văn hóa đang bị coi nhẹ, lớp trẻ ngày nay có xu thế thích hưởng thụ nền văn hóa hiện đại, văn hóa phương Tây. Mặt khác do văn hóa dân gian chưa phát huy thế mạnh của mình, các chương trình văn hóa dân gian chưa mang lại cho quần chúng nhân dân những tiết mục hay, đặc sắc vì thế chưa khơi dậy được niềm say mê, yêu thích văn hóa dân tộc, các di sản văn hoá chưa được bảo tồn thật tốt ở nhiều địa phương người dân thậm chí không biết về di sản văn hóa của địa phương mình Tổng kết thực tiễn xây dựng Chủ nghĩa xã hội không thể không coi trọng vấn đề văn hoá:văn hoá lịch sử với lòng tự hào dân tộc, tiếp thu tinh hoa của các dân tộc trên Thế giới làm giàu “Kế thừa và phát huy các giá trị tinh thần, đạo đức thẩm mỹ của di sản văn h sử, văn hóa dân tộc, kế thừa và phát huy các truyền thống đạo đức, tập quán tốt đẹp thêm nền văn hoá Việt Nam, đấu tranh chống lại sự xâm nhập của các loại văn hoá độc hại, những khuynh hướng sùng ngoại, lai căng mất gốc, khắc phục tâm lý sùng bái đồng tiền, bất chấp đạo lý, coi thường giá trị nhân văn” (Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VIII). Vì vậy việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trong nhân dân nói chung và giáo dục lý tưởng cho thanh niên Việt Nam nói riêng là một trong những vấn đề được quan tâm hàng đầu, là trách nhiệm nặng nề – một việc hết sức có ý nghĩa đối với sự phát triển của đất nước. Đặc biệt trong bối cảnh hiện nay và trước yêu cầu của nhiệm vụ CNH, HĐH đất nước, giữ vững độc lập chủ quyền, giữ gìn an ninh trật tự xã hội thì việc giữ gìn và phát huy bản săc văn hoá dân tộc và giáo dục lý tưởng cho thanh niên ngày càng trở nên quan trọng và cấp bách. Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ VII đã xác định nhiệm vụ của công tác giáo dục lý tưởng với mục tiêu: “Giáo dục lý tưởng độc lập dân tộc và Chủ nghĩa xã hội, xây dựng nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ văn minh”, động viên tuổi trẻ tham gia tích cực trong việc xây dựng nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc. Thanh niên là lực lượng nòng cốt trong mọi lĩnh vực, chiếm tỷ lệ cao trong xã hội: 35% dân cư, 45% lực lượng lao động, 85% lực lượng vũ trang. Thanh niên ngày nay ham thích cái mới, nhạy bén và nhanh chóng thích ứng với lối sống mới, nhất là lối sống du nhập từ bên ngoài. Đây vừa là thế mạnh lại vừa là mặt hạn chế của giới trẻ, nếu các chủ thể buông lỏng quản lý, xã hội thiếu trật tự kỷ cương thì hậu quả tiêu cực là không thể tránh khỏi. Chúng ta đang đứng trước thực trạng đau lòng đó là sự xuống cấp về đạo đức lối sống của một bộ phận dân cư trong xã hội, trong đó có không ít đối tượng là thanh niên, từ đó dẫn đến sự gia tăng các tệ nạn xã hội, những giá trị truyền thống đang bị bào mòn dần. Nghị quyết TW5 (khoá VIII) của Ban chấp hành TW Đảng đã xác định: “Xây dựng và phát triển nền văn hóa tiên tiến đậm đà băn sắc văn hóa dân tộc là một bộ phận quan trọng trong sự nghiệp cách mạng CNXH, đòi hỏi phải có ý chí cách mạng, kiên định mục tiêu, lý tưởng, có trình độ trí tuệ và tính tự giác cao, mỗi cán bộ, Đảng viên phải là người gương mẫu tổ chức chỉ đạo nhân dân thực hiện thắng lợi Nghị quyết, làm theo lời Bác dạy: “Muốn xây dựng CNXH trước hết cần có những con người XHCN”. Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ VIII cũng xác định nhiệm vụ của công tác giáo dục lý tưởng với mục tiêu “Giáo dục lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội”. Xây dựng bản lĩnh chính trị, ý thức tự tôn dân tộc, đạo đức cách mạng, lối sống, nếp sống cho thanh thiếu nhi, động viên tuổi trẻ tích cực tham gia xây dựng nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc, đồng thời tăng cường giáo dục nhằm nâng cao hiểu biết cho thanh thiếu nhi về các giá trị văn hóa truyền thống, về ý chí quật cường của nhân dân ta trong suốt bốn nghìn năm lịch sử dựng nước và giữ nước, giáo dục lòng tự hào dân tộc cho những chủ nhân tương lai của đất nước sẽ tích cực góp phần giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam. Hoà Bình là tỉnh miền núi phía Tây Bắc của Tổ quốc, là địa bàn cư trú của nhiều dân tộc anh em sinh sống trong đó chủ yếu là dân tộc Mường, mỗi dân tộc có nền văn hoá đắc sắc riêng qua nhiều phương tiện: kho tàng dân ca, kho tàng văn học dân gian, các lễ hội truyền thống, trang phục. Hoà Bình tự hào là cái nôi của văn hoá Hoà Bình, miền đất sinh sống của người Việt cổ cách đây hàng vạn năm. Đây là những điều kiện hết sức thuận lợi để phát triển tiềm năng du lịch của tỉnh Hòa Bình. Tuy nhiên điều kiện kinh tế văn hoá còn thấp, người dân ở đây sống chủ yếu bằng nghề nông nghiệp trồng lúa nước nên đời sống khó khăn, còn chịu ảnh hưởng của địa lý tự nhiên, cơ sở hạ tầng còn nghèo nàn, thiếu thốn, nhiều nơi còn tồn tại những tập quán, hủ tục lạc hậu Từ những lý do trên tôi nhận thấy tổ chức Đoàn thanh niên với nhiệm vụ của mình là tuyên truyền giáo dục, đoàn kết tập hợp thanh thiếu niên cần đóng góp công sức nhỏ bé của mình vào việc nghiên cứu, tìm giải pháp có tính khả thi trong sự nghiệp giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Chính và vậy mà tôi chọn chuyên đề: “Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Thành phố Hoà Bình- tỉnh Hoà Bình với công tác giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc” với mong muốn là góp phần cùng các cấp, các ban ngành giáo dục nhận thức, tư tưởng tình cảm và hành động của đoàn viên thanh niên trong sự nghiệp giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.