Tôn giáo là một phổ quát văn hóa nên nó đóng vai trò quan trọng trong xã hội loài người. Theo Các Mác “ Sự khổ ải tôn giáo vừa là sự biểu hiện sự khổ ải hiện thực, lại vằ là sự phản kháng lại sự khổ ải hiện thực đó. Tôn giáo là tiếng thở dài của chúng sinh bị áp bức, là trái tim của thế giới không có trái tim, cũng như nó là tinh thần của trạng thái không có tinh thần. Tôn giáo là thuốc phiện của nhân dân, là hạnh phúc hư ảo của nhân dân”. Mỗi tôn giáo đóng một vai trò trong xã hội qua các thời kỳ lịch sử khác nhau. Đồng thời thái độ đối xử của các giai cấp thống trị xã hội khác nhau với tôn giáo cũng khác nhau. Dù vậy, một thực tế cho thấy cho dù là quan niệm, thái độ, nội dung về tôn giáo luôn thay đổi và dù có thay đổi bao nhiêu đi nữa thì nó vẫn là một thực thể khách quan của lịch sử, sinh ra cùng với xã hội loài người, do con người sáng tạo ra, rồi con người lại bị chi phối bởi nó. Trong lịch sử nhân loại, tôn giáo không chỉ có quan hệ mật thiết mà còn có tác động mạnh mẽ đến các thành tố khác của văn hoá. Ở Việt Nam, qua trường kỳ lịch sử từng tòn tại các tôn giáo như Nho giáo, Phật giáo, Hồi giáo, Kitô giáo, Đạo giáo Là một thành tố của văn hoá Việt Nam – Nho giáo có một ảnh hưởng rất lớn đối với diện mạo cũng như nội dung các thành tố khác. Đặc biệt vào thế kỷ XV, thời kỳ Lê – Nguyễn Nho giáo chiếm vị trí độc tôn chi phối nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội và đạt được những thành tựu nhất định.