Bước sang thếkỷXXI, Việt Nam vẫn là một nước nông nghiệp lạc hậu, “bị” quốc tế đánh giá là một trong những nước nghèo nhất thếgiới. Mặc dù những năm cuối của thếkỷXX, đặc biệt dưới tác động của công cuộc đổi mới hơn một thập niên trởlại đây, nền kinh tếnước ta đã có những bước phát triển đáng mừng với tốc độtăng trưởng kinh tếbình quân hàng năm tương đối cao (6-7%, đứng thứ hai sau Trung Quốc), đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được cải thiện đáng kể. Nhưng do xuất phát điểm quá thấp, vốn là một nước nông nghiệp nghèo nàn, lạc hậu, cộng với điều kiện tựnhiên ít thuận lợi, thiên tai thường xuyên xảy ra, hơn nữa trong lịch sửphát triển của đất nước, dân tộc ta luôn phải chống giặc ngoại xâm, đặc biệt là các cường quốc hùng mạnh nhưPháp, Mỹ, đã gây tổn thất rất lớn, kéo sựphát triển của nước ta lùi lại hàng thếkỷ. Do vậy tới nay, bộmặt kinh tế-xã hội của nước ta chưa được mấy sáng sủa, tỷlệ đói nghèo còn cao (đến 7/1998, theo Tổng cục thống kê, cả nước còn 17,4% hộ đói nghèo, nhưng theo tính toán của Ngân hàng thế giới(WB) thì con số đó còn cao hơn nhiều). Mặt khác, đến nay vẫn còn 80% dân sốvà trên 70% lực lượng lao động của cảnước sống ởkhu vực nông thôn và như vậy, vấn đề nguồn nhân lực, vật lực, tiềm năng đất đai, điều kiện tự nhiên nước ta gắn với vùng nông thôn rộng lớn. Tuy nhiên, chúng ta chưa chú trọng đầu tưphát triển một cách thoả đáng đối với khu vực nông thôn dẫn tới sự phát triển không đồng đều giữa khu vực nông thôn và thành thị, giữa miền núi và đồng bằng. Kết quảtất yếu là sốhộ đói nghèo tập trung phần lớn ở địa bàn nông thôn (trên dưới 90%), và con số ấy càng cao hơn đối với địa bàn nông thôn miền núi, trong đó cao nhất là các tỉnh miền núi phía Bắc (xem phụlục 1).